Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
UniwersytetPoznańskiwobliczuzbliżającejsięwojny
CyrylaRatajskiego
14
.Zarazpoprzejęciuurzęduwezwałonwszystkieosoby
piastującejakiekolwiekfunkcjepublicznelubstanowiska,bynatychmiastpo-
nownieprzystąpiłydopracy.WezwanietoobejmowałotakżepracownikówUP
.
Niestetyuniwersytetpozostawałwpoważnymkłopocie.Taknaprawdęojego
przetrwaniudecydowałazapobiegliwośćposzczególnychpracowników,którzy
zostaliwmieście.Toonistaralisięzabezpieczyćmajątekuczelniipilnować,
byniedoszłodojegozniszczenia.Wtakimfaktycznymzawieszeniudocze-
kałaonado10września,czylipojawieniasięwmieściepierwszychoddziałów
niemieckich.Odpierwszychchwilmożnabyłodostrzec,żetojestinnawojna,
inaczejwięcbędziewyglądałaokupacja.Już11wrześniażołnierzeniemieccy
ze148PułkuPiechotydowodzonegoprzezgen.MaxaSchenckendorfazajęli
pierwszebudynkiuniwersyteckie.Ichszczególnymzainteresowaniemcieszyłsię
ówczesnygmachCollegiumMedicum
15
,któregowielkośćicentralnepołożenie
najwyraźniejodpowiadałypotrzebomrozlokowującychsięwładzwojskowych.
Przejmowaniubudynkutowarzyszyłoniszczeniemieniauniwersyteckiego.Od
początkumożnabyłodostrzec,żetraktowanoPolaków,polskiuniwersytetczy
prowadzonenanimbadania,jakonieważne,niemająceżadnegoznaczenia.
Dewastowanogabinetynaukowe,niszczonoczęśćwyposażenia.Byłtowstęp
docałkowitejzmianycharakterubudynku.12wrześniadotegożgmachuweszła
niemieckapolicja,uznając,żetowłaśnietubędziesięmieścićjejprezydium.
Zniszczeniuuległywtychpierwszychgodzinachszczególniewszelkieurzą-
dzenianaukowe,szklanewCollegiumChemicum,wZakładzieBiologiiUP
,
dużaczęśćinstrumentariumorazzbiorywZakładzieAntropologii,szczególnie
cennezabytkidrewnianeznajdującesięwposiadaniuInstytutuPrahistoriiUP
,
abędąceefektempracarcheologicznychprowadzonychnietylkowewczes-
nośredniowiecznymgrodziepoznańskim,lecztakżenainnychstanowiskach
wWielkopolsce16.
Rozpoczęłasięplanowaoperacjaniszczenia,usuwaniasprzętuiwyposażenia,
paleniapolskichksiążek.SkrzynięmikroskopówzabranychzZakładuBiologii
wysłanodoEssen,aparaturęrentgenowskązZakładuRadiologiiwywiezionodo
CollegiumAnatomicum,gdziezostałarozebranaiczęściowoprzetopionanacele
wojskowe17.NajbardziejwartościowysprzętmedycznyprzekazanodoSzpitala
Miejskiego,sprzętchemiczny,jakrównieżodczynnikiprzejęłoprzedwojenne
niemieckiegimnazjum
18
.Działaniatewskazywałynato,żeniemożnabyłomieć
nadziei,władzeokupacyjnepozwoląnawznowieniedziałalnościprzezUP
,
czyteżzachowająformalniejegoistnienie.Niestetyczęśćpoznańskiejprofesury,
14E.Serwański,Wrzesień1939rokuwWielkopolsce,s.110.
15DzisiejszeCollegiumMaius.
16DziejeUniwersytetuim.A.Mickiewicza1919-1969,podred.Z.Grota,Poznań1972,s.305.
17
H.Szołdrska,Walkazkulturąpolską:UniwersytetPoznańskipodczasokupacji,Poznań1948,s.19.
18UniwersytetPoznańskinapoczątkuhitlerowskiejokupacji,s.582–583.
19