Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
UNIWERSYTETPOZNAŃSKIWCZASIEWOJNY
tycząceewakuacjiczęścikadry,aletakżedokumentacjiuniwersyteckiej.Niestety
niepodjętotakichdziałańwcześniej,ateraz,wobliczujużtrwającejwojnyoraz
rosnącejdominacjilotnictwaniemieckiego,całakoncepcjaewakuacjistawała
sięniezwykleryzykowna.Dodatkowojuż1wrześniadworzecgłównybyłdra-
matycznieprzepełnionyludnościąpróbującąewakuowaćsięzmiastaistawał
wobliczunarastającegochaosudecyzyjnegowładzkolejowych10.
Wtokutegopierwszegobombardowaniasubstancjamaterialnauniwersytetu
nieucierpiała.Jednakwobecfaktu,żeniemieckiesamolotybombardowałygłównie
dworzeckolejowy,władzeuniwersytetuuznały,żewszelkiedalszeodwlekanieewa-
kuacjiniemasensu.Podjętodecyzjęoprzewiezieniunajważniejszejdokumentacji,
wtymbiurdziekanatóworazkomisjiegzaminacyjnych,doJarosławianadSanem,
któryuznanowtymczasiezabezpieczny.Postanowiono,żewrazzdokumentacją
ewakuacjaobejmieczęśćpracowników.Wobecwojnyibrakupewności,jakdługo
możeonapotrwać,władzeuczelnizdecydowałyowypłacietrzymiesięcznych
poborów,doczegonatychmiastprzystąpiłakwesturauniwersytecka
11
.
2wrześniaminąłwzględniespokojnie,choćwycofywaniesięoddziałów
polskich,komentowanewmieścieiwśródpracownikówUP
,niepoprawiało
nastrojów.Rankiem3wrześniapracownicyobjęciplanemewakuacjizaczęli
sięgromadzićwrejonieul.Towarowej.Ichpociągspecjalnyczekałwłaśnie
wrejoniedworcatowarowego.Pomimowysiłkówpracownikówkolei,transport
niezdołałwyruszyćtegodnia.Dopierorankiem4wrześniatransportopuścił
Poznań.JużjednakpodSwarzędzemmiałpostój,wwynikuktóregoudałosię
zakupićpewneilościżywności
12
.Całapodróżpociąguewakuacyjnego,poprzez
Wrześnię,Konin,Koło,Kutno,zakończyłasięwŻychlinie,podktórypodchodziły
jużwtymczasiewojskaniemieckie.Koncepcjaewakuacjiwładzdziekańskich,
administracjiuniwersyteckiejczyteżkwestury,oraznajważniejszejdokumen-
tacji,załamałasię.Częśćpracowników,wtymtakżeprofesorów,zdecydowała
sięwobectakiejsytuacjiwracaćdoPoznania13.
Chaoswywołanydziałaniamiwojennymi,nalotami,ewakuacjanajwyższych
władzmiejskich,atakżeuniwersyteckich,przyczyniłysiędoparaliżufunkcjono
-
waniacałościsubstancjimiejskiej.Próbąprzełamaniategochaosunapoziomie
miejskimstałosięobjęciewładzywmieścieprzezbyłegoprezydentaPoznania
10E.Serwański,Wrzesień1939rokuwWielkopolsce,Poznań1966,s.55.
11OilewPoznaniuwojnategodnianieprzybrałajeszczetragicznegocharakteru,toUPjużtego
dniaponiósłniepowetowanąstratę.NaproguswojegodomuwZgierzuzginąłodwybuchubombylotni-
czejks.prof.AntoniRoszkowski,znanyekonomistazwiązanymocnozpoznańskąuczelnią,Archiwum
IPN,sygn.IPNGK178/24,Korespondencjawsprawieankietstratpersonalnychorazstratyrzeczowe
iosoboweWydziałuPrawno-EkonomicznegoUP,k.6.
12UniwersytetPoznańskinapoczątkuhitlerowskiejokupacji,s.581.
13
Powróttakżenienależałdonajłatwiejszych.Ostatecznieczęśćewakuowanychosób,wraz
zprof.Z.Wojciechowskim,orazdokumentacjauniwersyteckapowróciładoPoznanianapoczątku
października1939r.
–18–
