Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
52
Pytanieopaństwodobrobytu...
1.1.Wprowadzenie
Wrozdzialetymskoncentrujemysięnapowiązaniachmiędzyprogramamireform
iichuzasadnieniem,zjednejstrony,wszkolnictwiewyższym,azdrugiejwusłu-
gachspołecznychświadczonychwpaństwachdobrobytuwEuropie.Lekcjepłyną-
cezdoświadczeńprzeszłychiaktualnychreformpaństwadobrobytumogąokazać
sięprzydatnewrozumieniuaktualnychinadchodzącychreformszkolnictwawyż-
szego.Badaniadotycząceeuropejskichpaństwdobrobytuiichreformstanowią
bowiembrakującykontekstbadańeuropejskichuniwersytetówpoddawanych
wostatnichdziesięcioleciachpermanentnejpresjireform.Mamyzamiarwypełnić
tęlukęiprzeanalizowaćkrótkomożliwepowiązaniamiędzytymidwoma,wznacz-
nejmierzeodizolowanymiodsiebienawzajem,obszaramibadańiobszaramipo-
litykipublicznej.
Szkolnictwowyższewswoichtradycyjnycheuropejskichformachjestfinanso-
waneprzedewszystkimześrodkówpublicznych.Okresjegopowojennegorozwo-
juwEuropiezbiegłsięściślewczasiezrozwojempowojennychpaństwdobrobytu,
aprocesyjegoumasowieniabyłyściślepowiązanezumacnianiemwszystkich
funkcjonująychwEuropieformpaństwadobrobytu(posługujemysięwtejksiążce
terminemnpaństwodobrobytu”
,anienpaństwoopiekuńcze”
,jakopolskimodpo-
wiednikiemwelfarestate).Podczasgdyprocesyumasowieniaszkolnictwawyższe-
gosązaawansowanewcałejEuropie,państwadobrobytuprzechodząnajgłębsze
przekształceniawswojejpowojennejhistorii(patrzzwłaszczanajnowszeprace
podsumowująceichkierunek,BonoliiNatali2012;PowelliHendricks2009;
Hemerijck2013;Palier2010;Häusermann2010;ConnellyiHayward2012).Na
dodatekpaństwadobrobytustająwobliczunowegoryzyka,żeotomogąsięstać
nofiarąkryzysu,nafaligwałtownychwstrząsówgospodarczych,społecznychipo-
litycznych,wyzwolonychprzezglobalnykryzysfinansowy”(Hemerjick2013:1).
Reformowanieeuropejskichuniwersytetówireformowanieeuropejskich
państwdobrobytuidązesobąwparze,chociaż,jaksięwydaje,umykatouwadze
badaczyszkolnictwawyższego.Strukturalneprzyczynyzachodzącychzmiansą
podobne,acałościoweprogramyreformobusektorówsięgajądotegosamegoza-
sobuuzasadnieńitegosamegotypuargumentów(mianowiciefinansowychiide-
ologicznych).Odnosimywrażenie(patrzKwiek2006b,2006c),żetenkontekst
teoretycznyweuropejskichbadaniachszkolnictwawyższegojestniemalcałkowi-
cielekceważony.Itozupełnieniesłusznie:otwierajebowiemnanowekierunki
idostarczaimnowychnarzędziteoretycznychinowychporównawczychdanych
empirycznych.Badaczeszkolnictwawyższegoianalitycyreformwtymobszarze
niezajmująsiębadaniamipaństwadobrobytuianalizamijegoreform.Alejedno-
cześniebadaczepaństwadobrobytuianalitycyjegoreformrównieżniemalzzało-
żeniapomijająsektorszkolnictwawyższego.Uważamytewieloletnie,strukturalne,
permanentnezamykaniesięwoddzielnychobszarachbadawczychprzezkilkuty-
sięczne(wsamejEuropie)wspólnotynaukowezapoważnybłądanalityczny.
Badaniaszkolnictwawyższegosąobszaremniemalzdefinicjitransdycyplinar-
