Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
K.Kuryś,Urodzeniepierwszegodzieckajakowydarzeniekrytycznewżyciukobietimężczyzn,Kraków2010
ISBN:978-83-7587-446-4,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2010
1.PsychologiabieguŻyciajakoteoretycznapodstawaanaliz...
17
społecznych.Dokonujesiętopoprzezindywidualnąsyntezęspołecznieokre-
ślonychsposobów:
a.Spostrzeganiasensuzdarzeńwświecie.
b.Przyjęciaorientacjinawartościidealne.
c.Działaniadlarealizacjitychwartości.
3.Poziomeksternalizacjiinalnejintegracjiosobowości,czylipotwierdzania
wartościindywidualnejsyntezyludzkichzadańidążeńorazsposobówichrea-
lizacjiprzezproduktywneitwórczeuczestnictwowprocesachspołecznych.
Wpodobnymtonieorozwojuwbiegużyciawypowiadająsięmiędzyinnymi
MariaJarymowicz(1984,2008),HeliodorMuszyński(1995,2002)orazMakary
Stasiak(2000).
Doświadczeniazatemzapisywanenatrwałewpamięcijednostki.Inte-
resującywydajesięmechanizmichporządkowaniainadawaniaimosobistych
znaczeń,takbymogłyposłużyćjakostymulatory(lub„powstrzymywacze”)dla
rozwojuczłowieka.
Wyjaśnieniezłożonościprocesunabywaniaprzezjednostkęwiedzyoświecie
zdajesięprzynosićkoncepcjakonstruktywizmuspołecznego,którejpodstawowe
założeniebrzmi,że„faktyniemająznaczenia”8.Toczłowiek-doświadczający
podmiot-nadajespostrzeganymfaktomosobisteznaczeniewprocesieichpo-
znawania.Możesięzatemzdarzyćtakasytuacja,żejakiśfaktzbiografiiniestanie
siędoświadczeniem,gdyżjednostkaniewyróżniłagoinienadałamuosobistego
znaczenia.JerzyTrzebiński(2002,s.83-86)dowodzi,żepowszechniestosowa-
przezludziformąreprezentowaniawiedzyozjawiskachiprzedmiotachżycia
społecznego,wywierającąwpływnasposóbzapamiętywania,rozumieniaiwyko-
rzystywaniatejwiedzywewłasnymdziałaniu,schematynarracyjne.Trzebiński
zwracauwagę,że:
Równieżwodniesieniudowłasnychdoświadczeńtakienarracyjneich
ustrukturalizowaniewydajesiębyćuniwersalnąludzkątendencją,anawetpo-
trzebą.Najbardziejjesttowidocznewwypadkachradzeniasobieprzezludzi
ztraumatycznymiprzeżyciami9.
8Społecznykonstrukcjonizmlubspołecznykonstruktywizmzakłada,żerzeczywistośćspo-
łecznakreowanajestwprocesiejejnieustannejinterpretacji.Por.Berger,Luckmann,1983.
Wpsychologiikoncepcjakonstruktywizmuspołecznegoznalazłaswojeodzwierciedlenie
m.in.wpodejściusystemowymdopracyzrodziną(tezyHumbertaMaturany)orazwanalizie
narracjijakospecyficznychkonstruktówpoznawczych(koncepcjaschematówautonarracyj-
nychJerzegoTrzebińskiego).
9TrzebińskiprzytaczajakodowódbadaniaJamesaPennebakeraiwspółpracowników(1990;
Pennebaker,1993),któreprzynosząwniosek,żeopisywanieprzeżytychzdarzeńtraumatycz-
nychmawielorakiepozytywneskutkidlaprocesuradzeniasobieznimi,anawetdlazdrowia
mierzonego„twardymi”wskaźnikamiwrodzajuciśnieniakrwi(por.Trzebiński,2002,s.84).
Opisującprzeżytezdarzenia,człowieknieuruchamiamechanizmuobronnegowposta-