Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Przepisyogólne
Art.1
socjalną.Przyuwzględnieniutegozapatrywaniaponiżejzaprezentowanezostanączte-
ryrodzajeubezpieczeńspołecznychwzakresiewystępującychnaichgruncieświad-
czeńzapewniającychochronęprawnąwraziezajściaokreślonychryzyksocjalnych.
4.2.Ubezpieczenieemerytalne(systememerytalny)
Ubezpieczenieemerytalne(utożsamianeteżczasemzpojęciemsystemuemerytal-
nego)dotyczyubezpieczenianawypadekosiągnięcia(dożycia)wiekuemerytalnego
wzwiązkuzutratąlubzaprzestaniemwykonywaniazatrudnienia(prowadzeniapo-
zarolniczejdziałalności),comożenastąpićalbozinicjatywy(woli)ubezpieczonego,
alboteżwwynikuniedyskryminacyjnegowypowiedzeniaumowyopracęprzezpra-
codawcępoukończeniuprzezpracownika60/65lat(zob.K.Antonów[w:]Prawo…,
red.K.W.Baran,s.819).Świadczeniemrealizującymochronęprawnąztegotytułu
jestemerytura,którejwarunkinabyciaizasadyustalaniawysokościzależąodtakich
kryteriów,jak:dataurodzenia,okresyubezpieczeniaczyteżrodzajpracy.Mająctona
uwadze,należywyróżnićnastępująceświadczeniazubezpieczeniaemerytalnego:
1)emeryturyzustawyoemeryturachirentachzFunduszuUbezpieczeńSpołecznych:
a)emeryturędlaubezpieczonychurodzonychprzed1.01.1949r.orazdlaniektó-
rychubezpieczonychurodzonychpo31.12.1948r.,aprzed1.01.1969r.,którzy
spełniliwarunkizart.46,47i50u.e.r.dokońca2008r.,
b)emeryturędlaubezpieczonychurodzonychpo31.12.1948r.,
c)emeryturęzamiastrentyztytułuniezdolnościdopracy,
d)emeryturęgórniczą;
2)emeryturęnauczycielskąbezwzględunawiek(art.88KN)oraz,od1.09.2024r.,
emeryturęnauczycielskąwwiekuniższymniż60/65lat(art.88aKN)zewzględu
nafinansowanietychświadczeńzeskładkinaubezpieczenieemerytalne;
3)okresowąemeryturękapitałowązustawyoemeryturachkapitałowych,cowynika
expressisverbiszart.4u.e.k.,którystanowi,żeemeryturykapitałoweprzysługują
wramachubezpieczeniaemerytalnego,októrymmowawprzepisachosystemie
ubezpieczeńspołecznych.
Relacjapojęćubezpieczeniaemerytalnegoisystemuemerytalnegosprowadzasię
dotego,żetodrugiemaszerszyzakres,doktórego-opróczubezpieczeniaemerytal-
nego-zaliczyćtakżemożnainneemerytalnerozwiązaniaprawne,wtymfunkcjonu-
jącepozasferąubezpieczeńspołecznych.
Naprawnympograniczuznajdujesięniewątpliwieemeryturapomostowazustawy
oemeryturachpomostowych.Wregulacjachprawaubezpieczeńspołecznychemery-
turypomostowe,pomimookreślaniaichmianememerytur,nieprzynależądoubez-
pieczeniaemerytalnego,choć,zwłaszczawfazierealizacyjnej,upodabniająsiędoeme-
ryturyzFUSdlaosóburodzonychpo31.12.1948r.Decydująceznaczeniematujednak
KamilAntonów
67