Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
CharakterystykateoriinapięciaRobertaAgnew
przestępczośćwkategoriachrelacjispołecznychpolegającychnanegatywnych
stosunkachjednostkizinnymi.Teoriekryminologiczne,takiejakteoriaanomii
RobertaK.Mertona(Merton’sgeneraltheoryofanomie),zablokowanychmoż-
liwościAlbertaCohenaorazzróżnicowanychmożliwościRichardaClowarda
iLlloydaOhlinawskazują,żeniektóreosobyzklasniższychsąbardziejpodat-
nenaprzestępstwowsytuacji,kiedylegalnesposobypoprawysytuacjiniesą
możliwedoosiągnięciapoprzezkulturowowyznaczonecele,takiejaksukces
materialnyczystatusklasyśredniej.Wkonsekwencjiprowadzitodowytwo-
rzeniasubiektywnegopoczucianapięcia,któregoimplikacjąstajesięrezygnacja
zprzyjętychdążeńorazwybórdroginielegalnegoosiągnięciawcześniejwyzna-
czonychpriorytetów(Froggio,2007).JakzaznaczaEwaCzerwińska-Jakimiuk
(2011,s.32;2011a,s.107),teorienapięciaspotkałysięzogromnymrezonan-
semspołecznym.Wlatach60.uważano,żerozwiązanieproblemuprzestęp-
czościmłodzieżyzklasniższychbędziemożliwewtedy,kiedystworzysięjej
warunkidoosiąganiawartościkulturowoaprobowanychdziękiwyrównaniu
życiowychszans.
Pierwszazwyżejwymienionych–teoriaanomiiRobertaKingaMertona
(Merton’stheoryofanomie,Merton’sstraintheory,1957,1982)odnosisiędokla-
sycznejteoriianomiisformułowanejprzezÉmile’aDurkheimaw1930roku,upa-
trującejźródełpatologiiwniedoskonałościnaturyczłowieka.Abyowawadliwość
mogłasięujawnić,musizawieśćspołecznysystemkontrolinormatywnej.Chociaż
teorianależydzisiajdokanonuwiedzysocjologicznejoprocesachdewiacyjnych,
topoczątkowoniebyłapowszechnieakceptowana.Dojejpopularnościprzy-
czyniłsięsocjologRobertK.Merton,którywykorzystałpodstawowezałożenia
teoriiDurkheimadotycząceznaczeniaspołeczeństwazjegoporządkiemnorma-
tywnymwkontekściekształtowanialudzkichdążeń,atakżepojęcieanomiijego
autorstwa.WedługMertona,podobniejakfrancuskiegobadacza,porządeknor-
matywnytworzyramydlaludzkichdążeń.JednakwprzeciwieństwiedoDurk-
heimaAmerykaninmiałinnezdaniecodonaturyczłowieka.Uważał,żeistota
ludzkajestprzedewszystkimracjonalnawswoichdążeniach,apodstawowąza-
sadą,jakąsiękieruje,jestzaspokojeniewłasnychpotrzebwsposóbnajbardziejdla
niejdostępny(HilbertiWright,1979;HuschkaiMau,2006;Kowalczyk,2010;
MurphyiRobinson,2008;Pospiszyl,2012;Szczęsny,2003).
PropozycjaMertonazwiązanajestzpodkreśleniemznaczeniadwóchelemen-
tówstrukturyspołecznejikulturowej.Pierwszyznichskładasięzkulturowo
