Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1
Streswświetleliteraturyiteorii
1.1.Ewolucjaznaczeniapojęciastresu
Słowo„stres”,jakoodsyłającedopsychologicznegozjawiska,
jestdziśpowszechniestosowanewrozmaitychkontekstach
izadomowiłosięwjęzykucodziennym.Wydawałobysięwięc,
żekażdywie,czym„stres”właściwiejest.Etymologiategosłowa
wskazuje,żemożeonopochodzićodłacińskiego
stringere,cooznacza„ściskać,zaciskać,uciskać,przyciskać”,ale
też„zwęzić,zmniejszyć,otoczyć,zacieśnić”(OnlineEtymology
Dictionary,https://www.etymonline.com).Niektórzyautorzy,
przyglądającsięewolucjiznaczeniasłowa„stres”,opisują,jak
zmieniałosięonoodpojmowaniagowXVIIwieku,jakociężkiego
losuczyniedoli,domomentu,kiedyzaczęłooznaczaćpewnego
rodzajudziałającąsiłę,napięcie,szczególniewpowiązaniuzideą
ograniczonejwytrzymałościobiektu,naktórądanasiławpływa
torozumienieprzeniknęłodonaukinżynieryjnych,budownictwa
czyarchitektury(Hinkle,1973).Zmianykulturoweiobyczajowe,
industrializacja,większetempożycia,atakżerozwójfizjologii
imedycynyuprawianywduchunaturalizmuipozytywizmu,
doprowadziłydotego,żeterminutegozaczętoużywaćtakże
wpsychologicznymkontekście,wodniesieniudoludzipoddanych
wymogomśrodowiska.
Podajesię,żesłowo„stres”pojawiłosięporazpierwszy
wpsychologicznejliteraturzenaukowejw1944roku
w„PsychologicalAbstracts”(Jones,Bright,2001).Choćmożna
spotkaćsięztwierdzeniami,żesłowo,anawetsamakoncepcja
stresu,było,pozanaukamiinżynieryjnymi,nieznanedolat40.
ubiegłegostulecia(Haward,1960),toztakątezątrudnosięzgodzić
przeczyłybytemuzarównoliczneprzykładyzliteraturypięknej,
jakiwcześniejszepraktykiterapeutyczne.Mimotowydajesię,