Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.
Wstęp
Ruch,jakoatrybutżycia,warunkujeciągłedostosowaniesięorganizmu
dozmianśrodowiskanaturalnego,decydowałnietylkooprzetrwaniupoje-
dynczegoczłowieka,aletakżegatunkuludzkiego.Wzrastającypoziomroz-
wojucywilizacyjnegowznacznymstopniuograniczyłaktywnośćruchową
człowieka,wprowadzającdopracyzawodowejiżyciacodziennegowiele
maszyniurządzeń,którezastąpiłybądźznacznieograniczyływykonywaną
przezniegopracęfizyczną.Zachowaniaruchoweczłowiekasąwdużejmie-
rzeodzwierciedleniemjegomożliwościdostosowaniasiędootoczenia,jed-
nakzmniejszeniuuległywymaganiazestronyśrodowiska(Sławińska2000).
Donajważniejszychczynnikówróżniącychaktywnośćruchowąpopula-
cjipolskiejzaliczasię:płeć,wiek,miejscezamieszkaniaiwykształcenie.
Udzieciimłodzieżyobserwowanajestpowszechniezdecydowanie
większapozaszkolnaaktywnośćchłopcówniżdziewcząt.Wbadaniachznaj-
dujepotwierdzeniefakt,żekobietyczęściejniżmężczyźniczaspopracy
zawodowejiwykonaniuzajęćdomowychprzeznaczająnaodpoczynekbier-
ny(Bomirska,Gawlak-Kica1997).
WPolsce,wświetlebadań,poświęcasięzbytmałoczasućwiczeniom
fizycznym(Woynarowskaiwsp.1993).Wrazzwiekiemzwiększasięodse-
tekludzinieaktywnychruchowo,arodzajiintensywnośćwysiłkuzaspokaja-
jąpodstawowepotrzebyfizjologiczneorganizmu(Woynarowska1997;
Ważny1998).
Badaniawykazują,żeimniżejznajdujesięgrupawskalistopniawy-
kształcenia,tymmniejczasupoświęcaaktywnejrekreacji(Bomirska,Gaw-
lak-Kica1997).Jednakbarieraekonomicznaniejesttutajjedynąprzyczyną
ograniczającączynnądziałalnośćrekreacyjną.Równiedużeznaczeniema
brakodpowiednichwzorców,nawykówimotywacjidoaktywnegospędzania
czasuwolnego(Sławińska2000).NaprzykładSzeklicki(1997)wbadaniach
nadpozaszkolnąaktywnościąfizycznądzieciimłodzieżystwierdził,że
chłopcymieszkającynawsipodejmująaktywnośćfizycznąrzadziejodswo-
ichrówieśnikówzmiast,natomiastdziewczętazmałychmiastdeklarują
mniejsząaktywnościfizycznąniżdziewczętazdużychmiastiwsi.
Wobliczuzjawiskahipokinezji,któreobserwujesięwpopulacjiwspół-
czesnychPolaków,niezwykleważnestajesięśledzenieprzemianzachodzą-
cychwśrodowiskużyciawkontekściezagrożeńprawidłowegorozwojuru-
chowegomłodejpopulacji,czyteżsprawnegofunkcjonowaniawokresie
dorosłości(Chrząstek-Spruch1982;DrabikJ.,DrabikP.1997;Drozdowski
1990;Osiński1994;Przewęda1980;Siniarska1982,1984;Szopaiwsp.
1985;Wolański,Parizkova1976;Wolański,Siniarska1986).
