Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Obywatelstwospołeczne
15
ściślejszeznaczenieprawsocjalnych.Takąkonwencjęnazewnictwaproponujenp.
RyszardSzarfenberg(2008,s.293).Natomiastargumentemnarzeczstosowania
pojęciaobywatelstwaspołecznegojestzawężającycharakterprawsocjalnychiko-
notacjesłowaHsocjalny”związanegłówniezproblematykądeprywacji.Wprezen-
towanymtekście,m.in.zaKatarzynąZamorską(2010,s.26),stosujęwięckatego-
rięobywatelstwaspołecznego.
Tradycjeróżnychdyscyplin
Mimożeobywatelstwospołecznejestspecyficznymskładnikiemobywatel-
stwa,sposóbjegorozumieniaiinterpretowaniajestsilniezakorzenionywtradycji
teoretyzowanianatematobywatelstwawszerokimznaczeniu.Wskazaćmożna
przynajmniejtrzyugruntowanetradycjąsposobykonceptualizowaniaobywatel-
stwa,którewpływająnarozumienieobywatelstwaspołecznego.Wujęciupraw-
nymobywatelstwooznaczaprzedewszystkimstatus,którymacharakterformal-
nejrelacjiwiążącejosobęzpaństwem(Bodnar2008,s.4;Raciborski2011,s.57).
Wpracachnależącychdotegonurtuprzedmiotemanalizsąm.in.zagadnienia
zasadnabywaniaobywatelstwadanegokrajuiprawnekonsekwencjeposiadania
tegostatusu,np.wkontekścieprocesówmigracyjnych(Bodnar2008;Duszczyk,
Stawicka2003).
Wfilozofiipolitycznejobywatelstwojestjednymzfundamentalnychobsza-
rówanaliz,asporyojegointerpretacjęwywodząsięzklasycznychujęć(tradycji
nawiązującejdorepublikańskiegoideałuateńskiejpolis,atakżeliberalnychujęć
obywatelstwaformułowanychprzezLocke’aiMonteskiusza).Dlafilozofówpo-
litykiproblematykaobywatelstwarodziprzedewszystkimpytaniaopowinności
iobywatelskiecnotyzwiązanezrealizacjąprawpolitycznych(takichjakwolność
stowarzyszaniasię,prawawyborczeiprawadoinnegorodzajuudziałuwpolitycz-
nymprocesiedecyzyjnymitp.).Spórdotyczym.in.znaczeniauprawnieńpolitycz-
nych–tego,czynależyjepostrzegaćjakowyraz:wolnościjednostki(liberalnatra-
dycjaobywatelstwa),powinnościicnótobywatelskich(tradycjarepublikańska),
związkówzewspólnotą,wtymlokalną,isolidarnościspołecznej(tradycjakomu-
nitariańska)(por.Trzciński2006;Homa2013).Wpolitycespołecznejtennurt
refleksjipolegam.in.naposzukiwaniuróżnychmodeliobywatelstwaspołecznego
wposzczególnychkrajach,opartegonaodmiennychrelacjachmiędzyprawami
społecznymiaobowiązkamiobywatela.
Trzeciobszarrozważań,nazywanysocjologiąobywatelstwa(Turner2009,
s.66),koncentrujesięnabadaniachczynników,któreumożliwiająrealnekorzy-
staniezformalnychuprawnieńobywateli.Wszczególnościzwracasiętuuwagęna
fakt,żemimorównościwprawie,takieczynniki,jakprzynależnośćklasowabądź
