Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
•WPROWADZENIEDOTOMUII•
nietylkowkulturęrycerską,alerównieżwłacińskąkulturęklerków,
wograniczonymstopniuprzenikałydopolskiejjużwcześniejnaróż-
nychetapachjejrozwoju,terazzaś,dziękimodnymnurtomliterac-
ko-obyczajowympłynącymzPołudnia,zyskiwałynowądynamikęl
Idealizacjadamy,retorykamiłosnejskargiiideamiłościjakochoroby,
laudacyjnestrukturydescriptiopersonae-toschematyobecnezarów-
nowśredniowiecznychpodręcznikachretorycznych,jakiwpoezji
humanistycznejinspirowanejnplelegiąrzymskąlUprawomocnione
przezwczesnonowożytnąkulturęwłoskich,francuskichihiszpańskich
dworów,miałyonezmienićzasadniczostaropolskiepojęciaomiłości
(ipoezji),przygotowującgruntdlaprzełomuromantycznegol
Naszakulturadworskastałasięwdużejmierzeimportemro-
mańskimmiędzyinnymidziękipotężnymimpulsom,którymibyły
mariażepolskichmonarchówzksiężniczkamiwywodzącymisięnaj-
pierwzWłoch,późniejzaśzFrancjilTowkręguwłosko-francuskiej
kulturydworskiej,choćrównieżniebezudziałuHiszpanii,ukształto-
wanezostałymodeleosobowe,którewprawdzieniedokonałyjakie-
gośznaczącegopodbojuwtradycyjnieziemiańskimspołeczeństwie
Rzeczypospolitej,niemniejjednakdlaelitstałysięznaczącympunk-
temodniesienia-spolonizowanygentiluomocortigiano,wykwintna
sawantka,odważnawswychduchowychposzukiwaniachmniszkal
Wtymkręguwreszcieszczepionebyłyczasemnowenurtyduchowe,
niezawszezresztąortodoksyjne,bywspomniećchoćbydziałalność
spowiednikaBony,grecko-włoskiegoFrancescaLismanina,czyjanse-
nistyczneprzyjaźnieisympatieLudwikiMarii(zoblstudiumDoroty
Półćwiartek-Dremierre)l
ZwłaszczawpołowieXVIwlgościnnaRzeczpospolitaokazała
sięprzyjaznąprzestrzeniąwzrosturozmaitychpołudniowychhetero-
doksji,zarównotychspodznakuteologiikalwińskiej(cowiązałosię
mlinlzdziałalnościąPierre)aStatoriusaiJeanaTénaud),jakianty-
trynitarskiej(GiorgioBiandrata,BernardinoOchino,GiovanniPaolo
Alciati,LelioiFaustoSozzini,FrancescoStancaro,GiovanniValentino
Gentileiinni)lTezewnętrzneinspiracjedoktrynalnebardzoszybko
łączyłysięznurtamirodzimymi-itonarównoprawnychzasadach
-czerpiącznichenergięnakolejnychetapachswegorozwojulJeśli
naprzykładpierwszeimpulsyideoweantytrynitaryzmubyływistocie
~15~
