Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kulturoweżyciekompozytora
doszłodozapoznaniasiędanegoartystyztwórczościąinspirującegogokom-
pozytora(azatempytaniaoto,kiedyktośusłyszałjakiśutwór,zapośredni-
ctwemjakiegomedium–nażywo,znagrania,ktobyłwykonawcą,czydany
artystamakompetencjeumożliwiająceodbiórdziełamuzycznego,jeślizaśnie–
zjakichźródełczerpałwiedzęoutworzeitp.).Byćmożewięcwłaśniewielo-
letniemarginalizowanieznaczeniabiografizmujakometodybadańwpływało
dopewnegostopnianapomijanietegotypuperspektywy.
Stopieńowegopominięcianiejesttakznaczny,jakmogłobytowynikać
zpowyższychkonstatacji.Cołatwozauważyć,wśródwymienianychwyżej
potencjalnychaspektówtematukulturowejrecepcjikompozytorówbrakowało
wszakpostacinajlepiejwPolsceznanychiopracowanychwewszechstron-
nychbadaniach–FryderykaChopinaiStanisławaMoniuszki.Tenpierwszy
odlatbudziłszerszezainteresowanie,dalekowykraczającepozaanalizymuzy-
kologiczne
35
;kulturoweznaczenietegodrugiego–zasprawązrealizowanych
wostatnichlatachprojektów–takżezostałowznacznymstopniurozpoznane
iskomentowane
36
.Wspólnymmianownikiemobutychpostacijestichpowią-
zaniezkategoriąspecyficzniepojmowanegomituorazichprzynależnością
dokulturynarodowej,wktórejpamięćowielkichjednostkachwyrażasięnie
tylkokultem,jakimotaczanesąichdokonania(żywatradycjawykonawcza
muzykiChopina,KonkursChopinowski,premieryoperMoniuszki,obdarza-
nieimieniemobukompozytorówróżnychinstytucji),ale–możenawetprzede
wszystkim–potrzebąnieustającychpowrotów,przetworzeńidyskusjinadich
twórczością.Wynikiemtegopostępowaniazawszejestspecyficznezaburze-
nie,jakiedotykapostacikompozytoraijegokompozycji.Mistrzidziełostają
sięobiektamiinterpretacji,powstajeniezależnyodobrazurealnego(októrym
skądinądniewielemożemypowiedzieć,zwykleprzecieżświadectwautrwala-
35
NajświeższąpozycjąpoświeconąznaczeniuChopinawkulturzeliterackiejjestmono-
graficznaksiążkaK.Maciąga,UNaczelnymunasjestartystą”.OlegendzieFryderykaChopina
wliteraturzepolskiej,Rzeszów2010.BadanianadChopinemsąjednaktakszerokądziedziną,
żetrudnowyłącznieprzypisowozestawićnajważniejszedokonaniawtymzakresie.Warte
podkreśleniasąjednakpróbypodejmowanezróżnychperspektyw,nietylkoliteraturo-
znawczych.Zob.Chopinwkulturzepolskiej,red.M.Gołąb,Wrocław2009.
36
TytułyostatnichmonografiiMoniuszkowskichwydająsięcoprawdawskazywaćnaodmienną
perspektywę–badaniaźródełicharakterujegowłasnejtwórczości–wrzeczywistościjednak
ichautorzyprogramowowkraczająwkwestiezwiązanezkulturowąrecepcjąkompozytora
ijegodzieł.Zob.TeatrmuzycznyStanisławaMoniuszki,red.M.Dziadek,E.Nowicka,Poznań
2014;TeatroperowyStanisławaMoniuszki.Rekonesanse,red.M.Jabłoński,E.Nowicka,Poznań
2005.NajszerzejzjawiskokulturowejrecepcjiMoniuszkiomawiamonografiaA.Topolskiej,
Mitwieszcza.StanisławMoniuszkowpiśmiennictwielat1858-1989,Poznań2014.
~27~
