Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
i.język|2.nazwy|1.pojęcienazwy
Przedmioty,któresąoznaczaneprzeznazwy,nazywamydesygna-
taminazwy.
Konotacjatorelacjamiędzynazwąajejznaczeniem.
Denotacjatorelacjamiędzynazwąadesygnatem,naktórynazwa
wskazuje.Należyzwrócićuwagęnaprzypadki,wktórychdwienazwy
mogąmiećróżneznaczenie,lecztosamoodniesienieprzedmiotowe.
przykład:Aborcjaniezapobieganiepełnosprawności,tojestzabicie
dziecka,którejużżyje.
przykład:Stwierdzeniepoważnejwadygenetycznejpłodustawia
przedrodzicamipytania,któreniebędądotyczyływiększościznas.
Zwracającuwagęnasposóbużycianazwywzdaniu,możemywyróżnić
trzysupozycje(funkcjeznaczeniowe).Możemybowiemużyćtejsamej
nazwywzdaniujako:
4.znakukonkretnegoprzedmiotu–supozycjaprosta:
przykład:Przepraszam,czymógłbyPanoddaćgazetę?
5.znakuoznaczającegozbiórprzedmiotów–supozycjaformalna:
przykład:Gazetabywapożytecznymźródłeminformacji.
6.znakuwskazujacegonasiebiesamego–supozycjamaterialna:
przykład:Wyraz„gazeta”jestrzeczownikiem.
Zpojęciemnznaczenienazwy”związanejestpojęcientreścinazwy”,które
obejmujezespółcechprzypisanywszystkimdesygnatomdanejnazwy.
Zespółcechistotnych,czylitakich,którejednoznaczniecharakteryzują
danydesygnat,nazywamycechamikonstytutywnymi.Cechamikonse-
kutywnyminazywamynatomiasttzw.cechyuzupełniające,czylidodat-
kowe.
przykład:Abyjednoznacznieodróżnićkwadratodinnychprzed-
miotów,wystarczywskazać,żejesttofigurageometrycznaoczte-
rechkątachprostychorazczterechrównychbokach.Ocechachuzu-
pełniających,któreniewpływająnajednoznacznącharakterystykę
przedmiotu,choćczęstodostarczająpożytecznychinformacji,infor-
mujenasnp.stwierdzenie,żeprzekątnakwadratudzielikwadratna
dwatrójkątyprostokątne,którychprzyprostokątnemajądługośćjego
boku.
Należyzwrócićuwagę,żewważnychspołeczniesprawach
dyskutanciskłonnisąużywać,wzależnościodstanowiska
politycznego,słówoodmiennymnacechowaniuemo-
cjonalnym.Wzależnościodpoglądównatemataborcji
dyskutancimówiąodzieckualboopłodzie.Wdyskursie
prawniczymnależynatomiastbezwzględnieprzestrzegać
definicjilegalnych.
Wsupozycjiprostejużywamynazwyngazeta”zintencją
wskazanianapewienprzedmiot.Wtymprzypadkuchcemy
poprostuodzyskaćprzedmiot(gazetę),którydonasnależy.
Wtejwypowiedzinieużywamynazwyngazeta”,aby
wskazaćnakonkretnyprzedmiot.Nazwaużytawsupozycji
formalnejjestnazwądlacałejklasyprzedmiotów.
Wsupozycjimaterialnejnazwaniewskazujenażaden
przedmiotaninażadnewyabstrahowanewłaściwości
tegoprzedmiotu.Nazwapoprostuwskazujenasiebie
samą.
Większośćnazw,którymiposługujemysięwjęzyku
potocznym,rozumiemyintuicyjnieiczęstoniepotrafimy
podaćjednoznacznejcharakterystykiprzedmiotów,które
nazwyoznaczają.Pomimotegopotrafimydośćdokładnie
rozpoznaćprzedmioty,któresąichdesygnatami.
20
