Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ŚwiatwXVIIIwieku
Ryci10
Wnętrzehamburskiegoszpi-
taladlazarażonychpodczas
epidemii(rysunekMichała
DanielaChodowieckiego,
1782,zezbiorówKupferstich-
kabinettDresden)
stratywojenne
wojennychprowadzonychwXVIIIw.szacujesięnaok.850tys.,wtym400tys.
miałystanowićofiarydziałańwramachpierwszejidrugiejkoalicji.Wtrakciewojny
osukcesjęhiszpańskąFrancjautraciłaok.250tys.swoichżołnierzy,wtrakciewoj-
nysukcesyjnejaustriackiej140tys.,awwojniesiedmioletniejblisko180tys.osób.
WielokrotniewyższestratymiałyprzynieśćwojnyprowadzoneprzezFrancjęrewo-
lucyjną.Rozbieżne,gdyżtrudnedojednoznacznegoobliczeniasąszacunkiodno-
szącesiędostratponiesionychprzezRosjęwtrakciedziałańprowadzonychwXVIII
stuleciu.Wtrakciewojnypółnocnejliczbapoległychdochodziładook.30tys.,
awpóźniejszychwojnachzeSzwecjązginęłodalsze20tys.osób.Wwynikudługo-
letnichzmagańzTurcjąRosjastraciła200tys.żołnierzy,azPolskąok.30tys.Łączna
liczbazabitychirannychRosjanwwojniesiedmioletniejosiągnęła60tys.Wtrakcie
wszystkichdziałańwojennychprowadzonychprzezRosjęwtymstuleciuogólne
stratyRosjiwynosiły550tys.zabitychirannych.Zbliżonąwartośćstrat(500tys.)
podajesiędlapaństwniemieckich.Stosunkowoniewielkiebyłystratyarmiiangiel-
skiej.UdziałwwojniesiedmioletniejAngliaokupiła100tys.zabitychirannych.
Winnych,prowadzonychprzezsiebiewojnach,stratytebyłyznacznieniższe,tym
bardziejżeczęstoposługiwanosięwnichżołnierzamiinnychnarodowości(np.
wtrakciewojnyoniepodległośćStanówZjednoczonych).Natomiastpoważnestra-
ty(ok.600tys.)poniosławXVIIIw.Turcja,wszybkimtempiewypieranazeswoich
dotychczasowychposiadłości.PodobnieSzwecja,tracącaswojąmocarstwowąpo-
zycję,odnotowaławciągustuleciaok.200tys.zabitychirannych.
Czynnikiemsilniedeterminującymzjawiskademograficzne,atakżewpływają-
cymnawielkośćizasięgobszarówzasiedlanychbyłklimat,którywdużejmierze
ograniczałmożliwościkolonizacjiterenówopanowywanychprzezEuropejczyków
28
