Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AdelaKuik-Kalinowska
MajkowskiwŻyciuiprzygodachRemusaprzemieszałtreścirzeczy-
wistezfikcyjnymiihistorycznezmitycznymi.Wtychostatnichobokmi-
tuogólnoludzkiegoznalazłmiejsceiczasdlamitunarodowegosłowiań-
skiegoikaszubskiego.PozostałwiernyludowymwierzeniomKaszub,
podaniomilegendomtegoregionu,takżejegoprzyrodzieiprzestrzeni
15
.
Jednaznajistotniejszychscendlaideowychznaczeńpowieściroz-
grywasięnagórzeŁysce.Majkowskiwtakisposóbzaaranżowałprze-
strzeń,abynadaćjejmocznaczeńsymbolicznych.Scena,wktórejRe-
musmadokonaćwobecspołecznościkaszubskiejoswobodzicielskiego
gestuzapomocąMieczaiWidu(światławiedzy),atymsamymmazo-
staćpokonanySmętk-Czernik-Zło,rozgrywasięnagórzeŁyscewwigi-
lięnocyświętegoJana.Majkowski,tworzącliterackiobraztejprze-
strzeni,odnosisiędokaszubskichwierzeń(stądprzedchrześcijańskikult
naturywmiejscupodgórąŁyskąiobrzędścinaniakani),chrześcijań-
skiegoświętawigiliaśw.Jana,atakżeuniwersalnegoznaczenianatury
(przesileniedniainocy,rozkwitwegetatywnychsiłnatury):
Dzisopovszeskjichgorachszekovelëwognjenavesokjichdrągach,
bejezapolicpocałimkraju,jaknocpołożinazemji.Vdziseszinocë
paprocmjałazakvjitnącvgłębokjimlesecudovnimkvjatem
16
.
MajkowskiwyjaśniającetymologięnazwygóryŁyski,sięgadocza-
sówmitycznych.Łyskaswąnazwęzawdzięczatlącemusięodwieków
naniejwiecznemuświatłu:
Bełtakjiczas,kjejnatigorzełiszczołvjidvjeczni,wodczegogo-
ravzęłamjonoŁiskji
17
.
Byłowięcowowzniesieniemiejscemsakralnym,ponieważnajejte-
rytoriumznajdowałosięświętemiastozamieszkiwaneprzezmityczny
ródStolemów.Szczególneznaczenieowychistotdlaziemikaszubskiej
powiązanejestzichroląbyciaopiekunamiistrażnikamiKaszubiPo-
morza.MajkowskiwyraźnienawiązujedomitycznejprzeszłościStole-
mów.BudującmitycznąprehistorięKaszub,włączadotegozabiegu
1111111
15
T.Linkner,Wśródstraszków,stolemówikrośniąt,[w:]tegoż,Heroicznabiografia
Remusa.Wzwierciadlemituikaszubskichwierzeń,Gdańsk1996,s.117.
16
A.Majkowski,ŻëcéiprzigodëRemusa.Zvjercadłokaszubskji,oprac.iprzypisy
J.Treder,wstępJ.Borzyszkowski,A.Kuik-Kalinowska,J.Treder[BibliotekaPi-
sarzyKaszubskich,t.5],Gdańsk2010,s.693.
17
Tamże,s.695.
30