Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Wprowadzeniedoanalizydecyzyjnej
17
Gdywprocesieuczestniczypojedynczypodmiot–decydent,przyjmujeon
równocześnierolęanalitykaimożnawyobrazićsobie,żeprowadziondialog
wewnętrznynatematrozważanegoproblemu.
Nieodzownymskładnikiemproblemudecyzyjnegosąmożliwe(dowy-
obrażenia)potencjalnedziałania(akcje)lubkonsekwencje.Zwyklenazywa-
doczynienia,gdypojawiąsięconajmniejdwa–wzajemniewykluczające
się–warianty.
Formalnewłasnościzbioruwariantówmajądecydującywpływna
kształtimetodyrozwiązywaniamodeludecyzyjnego.Kiedyzbiórtenjest
nieskończonyorazjegoelementyscharakteryzowanesąjednąlubwieloma
liczbamirzeczywistymi,mogącymiprzyjmowaćdowolnewartościzjakiegoś
przedziału(skończonegolubnieskończonego),tozbiórwariantówjestzbio-
remciągłym.Wspomaganieprocesupodejmowaniadecyzjiwymagawtakim
przypadkuzastosowaniamodeliodpowiednichdowłasnościzbioru–nazy-
wanychwskróciemodelamiciągłymi.Przeciwnie,kiedywariantydecyzyjne
tworzązbiórdyskretny(dającysięponumerowaćliczbaminaturalnymi),
mamydoczynieniazmodelamidyskretnymi.Wtymopracowaniuzajmiemy
sięmodelamidlasytuacji,wktórychzbiórwariantówjestzbioremdyskret-
nymiskończonym.Jednocześniejestniezbytliczny,awariantyokreślonesą
jawnie,aniepośrednio.
zwyklenieliczny,zbiórwariantówokreślonychjawnie–MADM(multiple
attributedecisionmaking)orazciągłylubdyskretny(zwyklebardzoliczny)
zbiórwariantówokreślonychniejawnie,toznaczypoprzezwarunkiograni-
czającenazmiennecharakteryzującewarianty–MODM(multipleobjective
decisionmaking).
1.1.1.Relacjapreferencjiidominacji
Upodstawteoriipreferencjileżypojęcierelacjipreferencji.Pojawia
sięonajakoefektporównań,którychdecydentdokonujenazbiorzeobiektów
(wnaszymprzypadku–wariantów).Wklasycznympodejściuzwykleprzyj-
mujesię,żedlapojedynczegopodmiotu,któryjestracjonalny,iokreślonej
cechy(czynnika,kryterium)relacjapreferencjipowinnabyćzwrotna,prze-
chodniaizupełna,czylimiećwłasnościpreporządkuliniowego(niezbędne
informacjenatematrelacjibinarnychiichwłasnościzebranesąwdodatku
2Pochodząceznomenklaturyanglosaskiejokreślenie„alternatywy”,uważanezanie-
poprawneprzezdużączęśćpolskiegośrodowiskabadańoperacyjnych,corazczęściejpoja-