Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ewolucja,czylistopniowe,ciągłe,następującewpewnymokreślonymporządku
zmiany,jestpodstawąidei,która-zespalającolbrzymiąliczbęróżnorodnychfaktów
ihipotez-tworzyszeroki,zwartyijednolityobrazwszechświatawprzeszłości,teraź-
niejszości,adopewnegostopniaiwprzyszłości.
Wpływteoriiewolucjimożnadziśznaleźćwkażdejdziedziniewiedzyimyśliludz-
kiej.Każdajednakteoriawyrażanawjęzykunaturalnym,etnicznym,korzystaprawie
bezresztyzesłownictwazastanego.
Pojęcieofiarynależydopodstawowych,niemalnaczelnychpojęćreligii.Ofiarąbyło
najczęściejzwierzę,którezabijano,zadającmucierpienie.Wkrótcesłowemtymozna-
czaćzaczętokażdyorganizm,któryskazanybył(niejakobezwłasnejwiny)nazagładę,
nazniszczenie,naśmierć.Iotopojawiasięteorianiemającanicwspólnegozreligią,
którazzabijania,niszczenia,walkiczyniłansprawczązasadęświata”
.
nNiemawyjątkuodzasady,żeprzyrostnaturalnykażdegożywegoorganizmujest
takogromny,iżZiemiawkrótcebyłabycałkowiciepokrytapotomstwempojedynczej
pary,gdybyorganizmyniebyłyniszczone”
.
nPonieważrodzisięwięcejosobnikówniżmożeprzeżyć,wobrębiekażdegogatun-
kumusitoczyćsięwalkaobyt”
.
OtotylkodwacytatyzdziełK.Darwina4.
PopowrociezeswojejpodróżynaGalapagosbrytyjskiuczonynatknąłsięnaesej
ekonomistyT.MalthusazatytułowanyEssayonPopulation,wktórymautorstwierdził,
żeliczbarodzącychsiędziecijestwiększaniżliczbadzieciosiągającychdojrzałość
płciowąorazżeograniczonailośćpożywienia,wojnyichorobysąistotnymiczynni-
kami,któreograniczająwielkośćpopulacjiludzkiej.
Darwinzrozumiał,żepowyższeprawidłowościmogąsiętakżeodnosićdojakiego-
kolwiekinnegogatunku.Sądziłponadto,żewwarunkachwspółzawodnictwa,wktórych
żyjąwszystkieorganizmy,musidziałaćzasadadoboru(selekcji),gdyżodziedziczona
zmiennośćułatwiającaorganizmowiprzeżycieiwydaniepotomstwabędzieutrzymywa-
nazpokolenianapokolenie.Organizmy,którewskutekzmiennościbędąwykazywały
cechyniekorzystne,wcześniejczypóźniejwyginą,ponieważniebędążyłydostatecznie
długo,abysięrozmnożyć.Przetoprocesdoborudokonujesiębezustannie,utrwalając
organizmyocechachzmienionychwtymkierunku,któryułatwiaprzeżycieiwydanie
naświatpłodnegopotomstwa.
Malthusbyłpierwszymnowoczesnym,niemniejnaiwnymwiktymologiemnatu-
ralnym.Koniecznośćofiarwprzyrodziewynikaławedługtegobadaczazprawa,jakie
sformułował.Twierdziłbowiem,żeciąglerozwierająsięnożycemiędzyprzyrostem
ludnościaprzyrostemżywności.Pierwszapowiększasięwpostępiegeometrycznym,
drugazaśwpostępiearytmetycznym.Ileżwięcistotprzychodzącychnaświatskaza-
nychjestniejakoznmatematycznejgóry”nanprzyrodnicześcięcie”!
4
Za:A.Nason,R.L.Dehaan,Światbiologii,Warszawa1987,s.694.
1.Pojęcieirodzajewiktymologii
53
