Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Dlatego,kiedywpewnymmiejscuAjdukiewiczpowiedział,żespójnikwarunkowy
jeżelipozwaladomyślićsię,żemówiącyniewie,czypoprzednikokresuwarunkowegojest
prawdziwy,czynie(chodziłooprzypisanąowemuspójnikowicechęnwyrażania”,takjak
byłaonarozumianaprzezuczonego,wodróżnieniuodwłaściwejmufunkcjinazywanejprzez
niegonstwierdzaniem”),tobyłtotylkochwilowylapsuspolskiegoklasyka(winnymmiejscu
mówiłon,poprawnie,odomyślaniusię).Czasownikdokonanydomyślićsięjestfaktywny,
więcprzesądzałbyprawdziwośćorzeczeniawspomnianejniewiedzywszędzietam,gdzie
zostajenapoważnieużytyprzezkogośspójnikjeżeli.Tymczasemwyrażeniejakotakie,
azatemtakżespójnikjeżeli,niemożeobejmowaćprawdziwościtego,doczegosięodnosi;
stądstosownamożetubyćjedyniepostaćniedokonanadomyślaćsię.
Opatrywaniewyrażeniaetykietąiron.jestwynikiemnatręctwaskojarzeniowego.
Towarzyszyonadublująco,jałowo(boniewnoszącżadnegorzeczowegonovum)takim
istotnieodrębnymcechomwyrażeń,jaksemantycznapejoratywność(por.palnąłkazanie
(mówkę)jakoprzykładiron.w:Bogusławski,Danielewiczowa2005),emotywnaminorowość
czyteżpoetyckażartobliwość.
Zilustrujętodwomaprzykładami.
Wpierwszymznichchodziohasłojacidziękujęwksiążce:Bogusławski,
Danielewiczowa2005:92.Zostałoonoopisanetak:
Szwrotwyrażającyocenęsytuacji,októrejnadawcasięwłaśniedowiedziałodadresata,
jakorzeczyniedopozazdroszczenia
PASYTpot.Eminor.Poiron.
Kwalifikatoriron.byłbytunamiejscu,gdybyrzeczowownosiłcoś,czegonie
wyczerpujecharakterystykawyrażeniajacidziękujępodanawpozostałychelementachopisu.
Aleniczegotakiegoniema.Więciron.jesttuinkrustacjączystoimpresyjną.Zpunktuwi-
dzeniawymagańmetodologicznychczystegoopisunaukowegotenredundantnywtręt
wymagaocenynegatywnej.(Skądinądjesttujednak,mimowszystko,cośdododania;
mianowicie:wpoddzialekwalifikatorówznsond”mającymetykietkęRELpowiniendoopisu
rozważanegowtejchwilihasłazostaćdodanykwalifikatorfamil.;chodzioto,żezwrotjaci
dziękujęniemożewystąpićtam,gdziemiędzyrozmówcamizachodzirelacjaoficjalnego
dystansu).
Drugiprzykład.ChodziozdaniaoschemacieKażdygłupiwie,żep,napewno
skłaniającedoużyciakwalifikatorairon.przyantykadencyjnymwyrażeniutematycznym.Oto
50
