Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
HalinaBartwicka
Bydgoszcz
Opewnychideologicznychznamionachepokiwdefinicjach
leksykograficznych
(namaterialesłownikówrosyjskich)
Wniniejszymtekścieprzedstawiampewienproblemsłownikowy,bywyborem
tematunawiązaćdoważnego–byćmożenajważniejszego–obszarubadawczegoJubilata,
jakimjestleksykografia.JestonawielkąpasjąProfesoraJanaWawrzyńczyka,którego
koncepcje,nowatorskierozwiązania,ożywczemyśliwciążinspirująbardzowielubadaczy
polskiej,rosyjskiejiprzekładowejleksykografii,zarównowspółczesnej,jakiujmowanej
wznacznieszerszejperspektywieczasowej.NazwiskoJubilatapojawiasięwniezliczo-
nychpublikacjachautorówzajmującychsiętąproblematyką,aechomyśliProfesorajest
niedoprzecenienia.SamazawdzięczamJubilatowiwtymwzględziebardzowiele.
Drugienawiązanie–tocytat,którywzamierzeniuAdresatatomu,mógłbystaćsię
punktemwyjściadowypowiedziposzczególnychautorów.Wswoimtekścieopieramsię
naniedużymwyimkuzowegocytatu,naważnejkonstatacjiopostawieczłowieka,który
nkochaprawdę,anienawidzibłędu”.Myślę,żetostwierdzeniemożnaodnieśćtakżedo
leksykografów.Obiektywizmsłownikówpowinienbyćsprawąoczywistą,tymczasem
praktykaleksykograficznaniekiedyprzeczytejzasadzie.Niżejomówiękilkatychsamych
hasełzesłownikówdefinicyjnychjęzykarosyjskiego,wydanychwróżnymokresie.
Jakwiadomo,każdaepokatworzyswójjęzykiwokreślonysposóbgoutrwala.
Wiadomotakże,żetwórcydziełleksykograficznychwpracynadsłownikaminiewyzby-
wająsięsubiektywizmu(nawiasemzauważę,żewpewnymzakresiejesttocechanie-
unikniona),takczyinaczejzaznaczająwnichśladswojejpostawyspołecznej,etycznej,
swojejmentalności.Jednaknaczelnąibezspornązasadąwinienbyć–jakzaznaczyłam
wyżej–obiektywizmtakichopracowań.
Przeglądwybranychhasełwsłownikachdefinicyjnychjęzykarosyjskiegopozwala
wykazać,żeobowiązującawdanymokresieiwdanymkrajuideologiamożewyciskać
takiepiętno,żesłowaprzestająobiektywnieopisywaćświat,leczgowswoistysposób
41
