Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ZpunktówwidzeniaDennettanaszapraktykapociąganiaosób
doodpowiedzialnościmoralnej,zakładającatakązasługę
niepodstawową,powinnazostaćutrzymana,ponieważ,ogólnierzecz
biorąc,przyniosłobytonajwięcejkorzyści,przynajmniej
wporównaniuzpraktykamialternatywnymi.
Możnajednakniezgodzićsięztym,żekaryinagrody,które
wmodeluDennettauzasadnionesąprzezichspodziewanekorzyści,
sąrzeczywiściezasłużone,ponieważwtymujęciusąonewgruncie
rzeczyzachętami.Wodpowiedzinaówzarzut,wykorzystując
analogiępodobnądotej,naktórąpowołujesięwdebacieDennett,
uzasadnionewydajesiętwierdzenie,żesportowiec,któryłamie
pewnąregułęgry,zasługujezapopełnienietegoprzewinienia
nakarę.Lecztegorodzajusportowazasługaniejestpodstawowa–
niewiążesięonazrozważaniami,wjakisposóbnajlepiejuprawiać
danysport.Podobnie,załóżmy,żekaryzaprzestępstwa
sąuzasadnionezuwaginaprzesłankęprewencji,któraprzynosi
spodziewanąkorzyśćwpostacibezpieczeństwa.Wyobraźmysobie,
żeprawnicyisędziowiebiorąpoduwagęjedynieteracje
zaskazaniemikarą,któredotyczątego,cojużsięwydarzyło,
podczasgdyichwłasnapraktykajestwrzeczywistościuzasadniona
przezracjeskierowanewprzyszłość,którychtoracjiowiprawnicy
isędziowienigdyjednakniebiorąpoduwagę.Wydajesię,
żewtakimwypadkupoglądtychprawnikówisędziów,zgodnie
zktórymkarysązasłużonezuwaginato,cojużsięwydarzyło,
byłbysensowny.
ZatemdebatapomiędzyDennettemiCarusodotyczyzagadnień
zasadniczych,atakżezagadnieńpojęciowychorazjęzykowych.
Zagadnieniapojęciowesąistotne,aichrozstrzygnięciezależy
odtego,czyposzczególnepojęciawciążbędąmogłypełnićswoją
rolę.ZarównoDennett,jakiCarusotwierdzą,żeniewartotrzymać
siępojęcia„zasługipodstawowej”,abyuzasadnićnasząpraktykę.
LeczDennettuważa,że„zasługa”orazrola,jakąpełnitopojęcie,
powinnyzostaćzachowane,podczasgdyCarusoniezgadzasię
ztakimpoglądem.Podczascałejpolemikiodróżnieniekwestii
językowychipojęciowychodkwestiizasadniczychstanowipewne
