Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.1.Ideadialoguspołecznegoakoncepcjefilozoficzne,społeczneiprawne
39
korzystniejszychdlaprzedsiębiorstwaipracownikówregulacjiprawnychdotyczących
zabezpieczeniasocjalnegoczypodatków-niżwzględyideologiczne.
Centralezwiązkoweprzeszływokresiepowojennymreorientację-wcześniejkoncen-
trującesięnaroszczeniachzwiązanychzwynagrodzeniemzapracę,terazposzerzyły
polenegocjacjiostrukturęwydatkówpublicznych,formyzabezpieczeniaspołecznego
inakładypublicznenacelespołeczne.Doceniałydługofalowe,choćodroczonekorzyści
zewspółpracyzpracodawcamiorazadministracjąpubliczną.Powojennyneokorpora-
tyzmcechujesięaktywnąroląpaństwa,działającegowspólniezezwiązkamizawodowymi
iorganizacjamipracodawców.Miejscemdialogusącorazczęściejinstytucjepowołane
jakopłaszczyznaosiąganiakompromisuprzypodejmowaniudecyzjizzakresupolityk
sektorowych
21
.Wokresiepowojennymobserwujemyrozpowszechnieniesięróżnychform
rozwiązywaniasporówwstosunkachpracyorazzawieraniaukładówzbiorowychpracy,
cozawdzięczamyteżaktywnościMiędzynarodowejOrganizacjiPracy,któraodpoczątku
swegodziałaniapodejmowałastaranianarzeczusankcjonowaniawolnościzrzeszaniasię,
prawadosporuzbiorowegozestrajkiemwłącznieirozwojuukładówzbiorowychpracy.
Wposzukiwaniuteoretycznychpodstawdialoguspołecznegomożnaodwołaćsięteż
domyśliXX-wiecznychfilozofówiteoretykówprawa:wspomnianegojużJohnaRawlesa,
GüntheraTeubneraiJürgenaHabermasaatakżeNiklasaLuhmanna.Wteoriiifilozofii
prawamamydoczynieniazprzejściemodpojmowaniaprawajakojednostronnieogłasza-
negorozkazusłużącegozarządzaniupewnymigrupamiprzezinnegrupydorozumienia
gojakosposobuwymianypoglądównakwestięochronyinteresów,wczymwszystkie
stronywjakimśstopniupartycypują.Koncepcjaprawajakosystemuautopojetycznego
pojawiasięwpracachN.Luhmannaijestkontynuowanaprzezjegouczniów,szczególnie
G.Teubnera.Wedługtejteoriiwrazzrozwojemspołecznymprawostopniowoautono-
mizujesięodinnychsystemówspołecznych,odgospodarkiczypolitykiiosiągastatus
prawaautopojetycznego,charakterystycznegodlasystemówprawnychwspółczesnych
państwwysokorozwiniętych.KoncepcjaprawaautopojetycznegorozwiniętaprzezTeub-
nerawskazuje,żesystemyspołecznemajązdolnośćoddolnegoautosterowania,wytwa-
rzająwłasnestrukturyiwzoryinstytucjonalne.Systemprawarównieżnależydotakich
systemów.Maonwspieraćprocesyspołeczne,rodzącesięwodpowiedzinaoczekiwania
ipotrzebyróżnychgrupspołecznych.Zkoleiroląpaństwajestkoordynacjaprocesów
iichwspomaganie,takbyróżnegrupyspołecznejaknajlepiejukładałyswojerelacje22.
21J.Gardawski,DialogspołecznywPolsceł,op.cit.,s.30.
22Por.G.Teubner,H.Wille,KontextundAutonomie:GeselschaflischeSelbststeuerungdurch
reflexivesRecht,„ZeitschrińfurRechtsoziologie”1984,5(5),s.4-35;J.Winczorek,Zniknieciedwuna-
stegowielbłąda.OsocjologicznejteoriiprawaNiklasaLuhmanna,WPiAUW,Wyd.Liber,Warszawa
2009,s.309-316;E.Wronikowska,Zbioroweprawopracy,Wyd.C.H.Beck,Warszawa2008.
