Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Przyczynyzmianklimatu
Naturalnyefektcieplarnianypowoduje,żeZiemianiewychładzasię.Dzięki
niemuśredniatemperaturaprzypowierzchniwynosi+15°C.Bezdziałaniaopi-
sanegozjawiskaśredniatemperaturaplanetybyłabyzbytniska(wynosiłaby
ok.-18°C)dopodtrzymaniarozwojuiróżnorodnościżyciajakiedziśznamy11.
Samefektcieplarnianyniejestwięczaburzeniem.Negatywneskutkimożepowo-
dowaćwzrostkoncentracjigazówcieplarnianychzeźródełantropogenicznych
wzmacniającyskalęefektucieplarnianego12.
Wliteraturzeiwjęzykupotocznymfunkcjonujeteżokreślenieglobalneocie-
plenie”,któremożnarozumiećjako„naturalnylubwzmocnionyprzezczłowieka
wzrostśredniejglobalnejtemperaturyatmosferybliskopowierzchniZiemi13”.Ter-
mintensugerujejednak,żeproblemwywołanyzwiększeniemilościgazówcieplar-
nianychwatmosferzejestjednowymiarowyiograniczonyjedyniedowzrostutem-
peratury.Tymczasemsamwzrosttemperatury,będącyjednymzeskutków
ingerencjiwsystemklimatyczny,niejestsednemproblemu.JakzauważaN.Stern,
bardziejnależyobawiaćsięnastępstwzmianklimatycznychwystępującychwcy-
kluhydrologicznym,awięc„burz,suszy,powodzi,podnoszeniasiępoziomów
wód14”.Termin„zmianyklimatu”lepiejwięcodzwierciedlaistotęzjawiskazwią-
zanegozingerowaniemwsystemklimatyczny15.
Zaefektcieplarnianyodpowiadajągazycieplarniane,czylitakiegazowe
składnikiatmosfery,którepochłaniająireemitująpromieniowaniepodczerwone16.
Gazytemogąmiećpochodzeniezarównonaturalne,jakiantropogeniczne.
EuropejskaAgencjaŚrodowiska(EEA)stosujeklasyfikacjęgazówcieplarnia-
nychbazującąnasposobietraktowaniatychgazówwprawiemiędzynarodowym17.
Pierwszagrupagazówobejmujesześćgłównychgazówcieplarnianychbędących
przedmiotemProtokołuzKioto,czyli18i
11E.Pyłka-Gutowska,Ekologiazochronąśrodowiska,WydawnictwoOświata,Warszawa2004,
s.107;J.K.Casper,GreenhouseGases:WorldwideImpacts,FactsOnFile,NowyJork2010,s.5,8.
12ClimateChange2013…,s.1455;W.Podgórski,Podstawyekologii,WydawnictwoAkademii
EkonomicznejweWrocławiu,Wrocław2003,s.77.
13M.Majumder,IntroductiontoClimateChangeandClimateModels,[w:]B.K.Jana,M.Ma-
jumder(red.),ImpactofClimateChangeonNaturalResourceManagement,Springer,Dordrecht
2010,s.417.
14N.Stern,Globalnyład.Zmianyklimatuapowstanienowejepokipostępuidostatku,Wydaw-
nictwoKrytykiPolitycznej,Warszawa2010,s.17.
15S.M.Gardiner,EthicsandGlobalClimateChange,[w:]S.Gardiner,S.Caney,D.Jamieson,
H.Shue(red.),ClimateEthics:EssentialReadings,OxfordUniversityPress,NowyJork2010,s.4-5.
16RamowakonwencjaNarodówZjednoczonychwsprawiezmianklimatu,sporządzonawNo-
wymJorkudnia9maja1992r.(Dz.U.1996nr53,poz.238)
17AtmosphericGreenhouseGasConcentrations,EuropeanEnvironmentAgency,https://www.
eea.europa.eu/data-and-maps/indicators/atmospheric-greenhouse-gas-concentrations-5/assessment
(stanzdnia10.09.2018r.).
18A.Karpińska-Zaleska,Czynnikiwpływającenaemisjępodtlenkuazotu,„InżynieriaMorska
iGeotechnika”2013,nr3,s.179;A.Kolasa-Więcek,Modelowanieemisjipodtlenkuazotuzeźródeł
rolniczychzwykorzystaniemregresjiliniowej,“JournalofResearchandApplicationsinAgricultural
Engineering”2013,Vol.58,No.1,s.86;D.Skrzyniowska,R.Sikorska-Bączek,Czynnikiziębnicze
naturalnejakoproekologicznewinstalacjachklimatyzacyjnychinżynieriiśrodowiska,„Czasopismo
19