Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
1.Spalaniepaliwjakoprzyczynazmianklimatu
Dwutlenekwęgla(CO
2),uwalnianyzprocesównaturalnych,takichjakoddy-
chanieroślinizwierząt,procesyichrozkładu,pożarylasówoduderzeniapio-
runa,wybuchywulkanów,orazzróżnych(omówionychdalej)procesówantro-
pogenicznych.Zachodząteżpewnemechanizmypobierania(absorbcji)
dwutlenkuwęglawpostacitakichnaturalnychprocesów,jakfotosyntezairoz-
puszczaniedwutlenkuwęglawwodziemorskiej.Procesytemożnatraktować
jako„źródłaujemne”.Biosferalądowa,morzaioceanydziałająwięcjaknatu-
ralnezlewy(odbiorniki)dwutlenkuwęgla,będącjednocześnieważnymiźród-
łamitegogazuuwalnianegodoatmosferyziemskiej.
Metan(CH
4),wprowadzanydoatmosferyzróżnychźródełnaturalnych,
takichjakbagna,wiecznazmarzlinaiklastraty,orazzeźródełantropogenicz-
nych,np.zrolnictwa,niecałkowitegospalaniapaliw,procesóweksploatacji
złóżpaliwkopalnych,składowiskodpadów,oczyszczalniścieków.
Podtlenekazotu(N
2O),pochodzącygłównieznawozówzarównonatural-
nych,jakisztucznych.Gaztenjestrównieżuwalnianywoczyszczalniachście-
ków.EmisjeN
2Omogąmiećteżcharakterpośredniipochodzićnp.
zparowaniaopadówatmosferycznych.
Fluorowęglowodory(HFC),perfuorowęglowodory(PFC)isześciofuorek
siarki(SF
6),zaliczanedofluorowanychgazówcieplarnianych,określanych
równieżjakoF-gazyzewzględunazawartośćfluoru.togłówniesztucznie
wytworzonesubstancje,stosowanem.in.wurządzeniachchłodniczychiklima-
tyzacyjnych,pewnychprocesachprzemysłowychiwelektroenergetyce.
Wskładdrugiejgrupygazówcieplarnianychwyodrębnianejwklasyfikacji
EEAwchodzągazyodługimokresieżycia.Opróczgazówzawartychwpierwszej
grupieobejmujeonagazyosymbolachCFCs,HCFCsiCH3CCl3,uwzględnione
wProtokolemontrealskim19.Dotrzeciej,najszerszejgrupywłączasiędodatkowo
ozon,aerozole,atakżeparęwodną,będącągazemopodstawowymznaczeniudla
klimatuZiemi.Coprawda,ludzkadziałalnośćpowodujewprowadzanieparywod-
Techniczne.Środowisko”2007,z.2,s.193;G.Dauncey,TheClimateChallenge:101Solutionsto
GlobalWarming,NewSocietyPublishers,GabriolaIsland2009,s.95;G.VanLoon,J.S.Duffy,Che-
miaśrodowiska,WydawnictwoNaukowePWN,Warszawa2007,s.204-205;J.E.Andrews,P.Bim-
blecombe,T.D.Jickells,P.S.Liss,Wprowadzeniedochemiiśrodowiska,WydawnictwaNaukowo-
-Techniczne,Warszawa2000,s.186;M.Allaby,C.Park,ADictionaryofEnvironmentandConserva-
tion,OxfordUniversityPress,Oxford2013,s.66;M.Ptak,Ograniczanieemisjifluorowanychgazów
cieplarnianych,[w:]A.Ciechelska,A.Graczyk(red.),Politykaekologicznaarozwójgospodarczy,
,,PraceNaukoweUniwersytetuEkonomicznegoweWrocławiu”nr409,Wrocław2015,s.240-241;
M.Urbański,R.Szewczyk,Integracjaczujnikastężeniadwutlenkuwęglazplatformączujnikówche-
micznychdowykorzystaniawrobociemobilnym,„SzybkobieżnePojazdyGąsienicowe”2015,nr2
(37),s.57-66;ProtokółzKiotodoRamowejkonwencjiNarodówZjednoczonychwsprawiezmian
klimatu,sporządzonywKiotodnia11grudnia1997r.(Dz.U.2005nr203,poz.1684);T.J.Walling-
ton,J.Srinivasan,O.J.Nielsen,E.J.Highwood,Greenhousegasesandglobalwarming,„Environ-
mentalandEcologicalChemistry”2009,Vol.1,s.44-45;A.Kolasa-Więcek,wyd.cyt.,s.86.
19Protokółmontrealskiwsprawiesubstancjizubożającychwarstwęozonowąsporządzony
wMontrealudnia16września1987r.(Dz.U.1992nr98,poz.490).