Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1
Wielośćmechanicyzmów
Pojęcia,podobniejakjednostkimająswojewłasnehistorie.Takjakjednostkiniesąone
równieżwstanieprzeciwdziałaćzębowiczasu.
S.Kierkegaard,Pojęcieironii
Z
wyrazemcharakterystycznegodlagatunkuhomosapiensdążeniado
achodzącawczasieewolucjaideiisystemówpojęciowychjest
ulepszeńteoretycznejinterpretacjiświata.Pasjonującymfilozoficznie
faktemjestto,żewśródznanychistotprzyrodyożywionejjedynie
człowiekpotrafipytaćoarche,dyskutowaćotajemnicyiracji
wystarczającej,mimożekwestietenieułatwiająmuwniczym
adaptacjiwwalceobyt,aniniesąkoniecznedorozwojuludzkiej
cywilizacji.Wróżnychośrodkachcywilizacjipodejmowanebyły–na
przestrzeniwieków–próbyodmiennegopodejściadotej
problematyki.Zamiastteoretycznychrozważańproponowanownich
albozaspokajającądoraźnepotrzebypragmatykę,albowielkie
milczeniepozapojęciowejkontemplacji.Wśródtychodmiennych
podejśćnajsilniejszyokazałsięjednaknurtracjonalno-teoretyczny,
wktórymczłowiek–animaltheoriasfaciens–starasiędoskonalić
metodybadawczeiaparatpojęciowyzniemniejszymprzejęciemniż
jegoprzodkowiezokresuneolitudoskonalilikamiennenarzędzia.
Doprzekształcanychprzezczłowiekapojęć,naktórychwidać
wspomnianyprzezKierkegaardaząbczasu,należyrównieżzaliczyć
pojęciemechanicyzmu.Ewolucjategopojęciajestwszczególny
sposóbzwiązanazludzkimposzukiwaniemodpowiedzina
fundamentalnepytaniateoretyczneomiejsceczłowiekawświecie,
genezę
świadomości,
cel
egzystencji.
Elementy
filozofii
mechanistycznejznajdują,wróżnymstopniu,wyrazwintelektualnej
spuściźniegreckichatomistówiwbliskichnamwersjachfizykalizmu
czyoperacjonizmu.Wyrazemtejfilozofiisązarównostrofypoezji
Lukrecjusza,jakipoetyckikomentarzwprowadzanymiędzywiersze
przyrodniczych
rozważań
J.
Monoda
na
kartachPrzypadku
ikonieczności.
Mechanistycznafilozofiaprostotystanowimotywprzewodniwielu
