Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział2
Mechanicyzmprzedmechaniką
D
możnaznaleźćjużśladyfilozofiimechanicystycznejumyślicieli
wadzieściawiekówprzedpowstaniemnowożytnejmechaniki
starożytnych.WdorobkuintelektualnymstarożytnejGrecjitrzeba
wyodrębnićprzynajmniejdwaróżnetypyrefleksjidotyczącejtej
problematyki.Wpierwszymznichdominująakcentypraktyczno-
fizykalne,wdrugim–elementyteoretyczne,zmierzającedo
określenia
ostatecznych
ontycznych
uwarunkowań
dla
obserwowanychprocesów.Nurtpierwszynawiązywałdotradycji
starożytnegoEgiptuiBabilonii,gdziebudowaniepiramidczy
zikkuratówwymagałouprzednichobliczeńiopracowańdotyczących
równowagiukładów,relacjimiędzyelementamiskładowymi,
ustaleniajednostekdługości,masyczyczasu.Długotrwałośćtej
tradycjidecydujeozaliczaniumechaniki,obokmatematyki
iastronomii,donajstarszychnauk[8].
Rozwijająctennurt,kochającyabstrakcjęGrecyubogacilijego
rzemieślniczo-pragmatycznąskładowąrozważaniamiobardziej
ogólnymcharakterze,zmierzającymidoustaleniamatematycznych
harmoniiwprzyrodzie.Połączeniepragmatykizmatematyką
widocznejestnp.wdorobkuArchimedesa,któregouważano,za
wynalazcę40urządzeńtechnicznych(dźwignie,różnetypyśrub,
zwierciadławklęsłe).Wjegopracach,pełnychzafascynowania
geometrią,znajdująsięantycypacjezasadcałkowania,któreodkryto
dopiero19wiekówpóźniej.PraceArchimedesazzakresu
hydrostatykiznalazłypo100latachkontynuacjęwdorobkuHerona
zAleksandrii,wopracowaniachdotyczącychwpływuparywodnejna
ruchkuleolskich,wrozważaniachnatematzasadkonstruowania
dźwigniczyzegarówwodnychorazwkomplementarnychodkryciach
matematycznych
ustalających
relację
międzypolem
trójkąta
adługościąjegoboków.
Donurtutego,zpowodudominacjizainteresowańfizykalnych,
należyzaliczyćtakżeastronomówkoncentrującychuwagęnaopisie
iinterpretacjiruchuplanet.Znaleźlisięwśródnichautorzytakbardzo
różni,jakFilolaosiKlaudiuszPtolemeusz.AlmagestPtolemeuszabył
