Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
XII
Wstęp
swychfundamentów,zanimwskazówkanazegarzestuleciukazałapoczątek
wiekuXII.Złożyłosięnatowieleczynnikówrozmaitejnatury.
Wsferzepolityczno-społecznejodwiecznywchrześcijańskiejEuropie
spóroprymatmiędzyduchowieństwemiwładząświeckąwszedłwnową,
ważnąfazę.NarazieoficjalniemówisięwKościeleorównorzędnościobu
władz.Cesarzswymmieczemmaochraniaćpapiestwo,onozaśnadajejego
władzywłaściwyblaskigodność.GrzegorzVII(papieżwlatach1073-1085)
publiczniedeklarowałnapoczątkuswegopontyfikatujednośćobuwładz,
alewnapisanymprzezsiebietekście,nieprzeznaczonymdopublicznegoroz-
powszechniania(Dictatuspapae),twierdził,żepapieżjestwładnydetronizować
cesarzyiniktniemożekwestionowaćjegorozporządzeń,onsamnatomiastma
prawopodważaćpostanowieniainnych.Wolnomuteżzwalniaćpoddanych
świeckiegowładcyzprzysięgiwierności,jeżeliwładcatenokażesięjegozda-
niemniegodnymswejwładzy.Mniejwięcejstolatpóźniejmyśltazaowocuje
wpolitycznymtraktacieJanazSalisbury(Polikratyk),przyzwoleniemnazabi-
cietyrana.Wiadomodobrze,jakskończyłsięostateczniespórGrzegorzaVII
zcesarzemHenrykiemIV.
RównocześnietrwawalkaoreformęKościoła–zaangażowanywnią
jestsampapieżicałydwórpapieski.Walkataprzebieganawielufrontach,
znajdujerównieżswojeodbiciezjednejstronywkrzewiącychsięherezjach,
sprzeciwiającychsięistniejącemuporządkowikościelnemuinawołujących
dożyciazgodnegozEwangelią,zdrugiejzaśwpowstającychnowychzako-
nach,opartychnaregułachbardzosurowejascezyizmierzającychdoodnowy
ideałówwczesnegochrześcijaństwa(cystersi–rok1098).
Wroku1063papieżAleksanderIIzwracasiędocałejspołeczności
chrześcijańskiejzapelemoudzieleniepomocyHiszpanomwichzmaganiach
zislamem–datętęmożnauznaćzapoczątekkoncepcjikrucjaty–świętej
wojny.Właśniewwynikukrucjatyhiszpańskiejzdobytowroku1085Toledo.
Toiinneosiągnięciatejkrucjaty,wpołączeniuzrozmaitymiczynnikaminatury
nietylkoreligijnej,leczrównieżspołeczno-politycznej,skierowałyuwagęów-
czesnychprzywódcówchrześcijańskiejEuropynaWschód.Pierwszawyprawa
krzyżowa,mającazacelwyzwolenieJerozolimy,wyruszazbłogosławieństwem
papieżaUrbanaIIwroku1095.
Womawianymokresiespołeczeństwośredniowiecznezaczynaprzecho-
dzićstopniowooduniwersalizmudoróżnorodności,odfeudalnegokosmopo-
lityzmudomonarchiinarodowych,odniekwestionowanegoprymatuKościoła
