Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.Środowiskorodzinnemałegodzieckazniepełnosprawnościąwzroku
19
starczającymi(lub)niewłaściwymwspomaganiujegorozwojuitp.Negatyw-
nymodczuciommożetowarzyszyćobniżeniedynamikiżyciowej(utratazainte-
resowaniaświatemzewnętrznym,zahamowanieaktywności),czasamiwrogie
nastawieniewobecotoczeniaspołecznegoiinnychczłonkówrodziny.Twardow-
ski(1999),charakteryzującfazę,podkreślaryzykowystąpieniazakłóceń
wrelacjachmiędzymałżonkami;dalsząkonsekwencjątakichtrudnościbywa
oddaleniesięojcaodsystemurodzinnego.Tworzenieipogłębianiesiędystansu
emocjonalnegodotyczyćmożenietylkorodziców(np.wzajemnieobwiniają-
cychsięowystąpienieniepełnosprawnościudzieckaluboniewłaściwy,nad-
miernieobciążającyjednegozpartnerówpodziałobowiązkówwopiece),lecz
takżeinnychczłonkówrodziny.Częstewtymokresieusztywnieniegranicmię-
dzyposzczególnymipodsystemamipowodujeblokadęwymianyinformacji
iprzepływuemocji,np.rodzicenierozmawiajązezdrowymrodzeństwem
oniewidzeniubrataczysiostryitymsamymnietworząprzestrzenidokon-
struktywnegowyrażeniaiprzepracowaniazwiązanychztymemocji.Typowe
dlategostadiumsą:nadmiernekoncentrowaniesięnanegatywnychkonse-
kwencjachniepełnosprawnościwzrokowej,pesymistyczneocenianiemożliwo-
ścirozwojowychdzieckaoraztrudnościwwyobrażeniusobiejegoszczęśliwej
przyszłości.Należypamiętać,żepoczątkoworodzicepostrzegająniepełno-
sprawnośćwłasnegodzieckaprzezpryzmatswojejdotychczasowejwiedzy
omożliwościachipotrzebachosóbztymrodzajemdysfunkcji,któratowiedza
wwieluprzypadkachmacharakterstereotypowy.Wpotocznymprzekonaniu
funkcjonowanieosóbzniepełnosprawnościąwzrokowąwiążesięgłównieznie-
powodzeniamiorazkoniecznościąpokonywaniawielutrudnościbezpośrednio
wynikającychzposiadanejdysfunkcjiijakotakieprawdopodobnieniejest
szczęśliwe.Większośćrodzicówprzednarodzeniemwłasnegodzieckazdys-
funkcjąwzrokumasporadyczne,przelotnekontaktyzosobaminiewidomymi
inaogółpodzielazespołeczeństwemprzekonanie,żeosobytecechują:bezrad-
ność,zależność,uległość,bezsilność,pogrążeniewmyślach,słabość,lękliwość,
nerwowość,samotność,niepewnośćsiebie,niezadowoleniezżycia,bierność
wybitneuzdolnieniamuzyczne(B.Szabała,2012).Przeżyciapojawiającesię
wtymokresiedobrzeobrazujewypowiedźPatriciiMaloney,matkiniewidomej
dziewczynki(1981,s.10):DPrzezwieletygodni,ilekroćtrzymałamcóreczkęna
rękach,rozpaczałamwduchunadutratąjejwzrokuizlękuprzedprzyszłością.
Codziwne,praktycznaużytecznośćwidzeniawydawałamisięmniejważnaniż
piękno,któregonigdyniebędziemogłaogląda泌wiadomość,żenigdynie
zobaczyzachodusłońcaaniteżdrzewafalującegonawietrze,wydawałamisię
niedozniesienia.Znaliśmyzaledwiedwieniewidomeosoby.Wiodłyonedia-
metralnieróżneżywoty.Jednąznichbyłmężczyzna,któryzostałprawnikiem
iprowadziłcałkiemnormalneżycie,drugą-młodadziewczyna,siedzącaiko-
łyszącasięnaroguulicy”.
Kolejnymetapemwadaptacjidoniepełnosprawnościwzrokowejdziecka
jestokrespozornegoprzystosowaniasię,któregocharakterystycznącechąjest