Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
Wprowadzeniedoanalizydanych
inwestycyjnego,wówczasliczbaobserwacjinTrównajestiloczynowiliczbyspół-
ekiliczbyokresów(lubmomentów)objętychbadaniem.
Kluczowympojęciemużywanymwstatystycesącechy(statystyczne),czyliwła-
ściwościcharakteryzującejednostkiwchodzącewskładbadanejzbiorowości.Jak
wcześniejwspomniano,cechęstatystycznąoznaczasięprzezX,ajejwariantypod-
legająceobserwacjizapisujesięjakox
1,x
2,ł,x
k,gdziek,toliczbawyróżnionych
wariantówbadanejcharakterystyki.Wśródcechstatystycznychwyróżniasię:
•cechymierzalne(ilościowe,wymierne),któremożnawyrazićzapomocą
liczbzpodaniemodpowiednichuniwersalnychjednostekmiary(np.war-
tośćmajątkuwmlnPLN,dochódwtys.PLN,wartośćśrodkówtrwałych
wtys.EUR,kurseurowzłotówkach,liczbarat,wiekwlatach,masawki-
logramach,długośćwmetrach,czaswgodzinach,wielkośćfirmymierzona
liczbązatrudnionych);
•cechyniemierzalne(jakościowe,niewymierne),którychniemożnazmie-
rzyćzapomocąuniwersalnychjednostekmiary,ajedyniestwierdzasięwy-
stępowanielubnieokreślonegowariantudanejcechy(np.formawłasno-
ści,branża,wjakiejdziałaprzedsiębiorstwo,walutakredytu,płeć,zawód,
wykształcenie,wielkośćfirmywedługpodziałuna:mikroprzedsiębiorstwa,
firmymałe,średnieiduże).
Zterminemncecha”ściślezwiązanejestpojęciezmiennej,którączęstookre-
ślasięjakopomiarcechy.Wśródcechilościowychwyróżniasięzmienneciągłe
lubskokowe.Wpierwszymprzypadkuzmiennamożeprzyjmowaćkażdąwartość
zokreślonego,skończonegoprzedziałuliczbowego.Wdrugimprzypadkumoże
przyjmowaćonajedynieokreślonewartościztegoprzedziału,częstonależącedo
zbioruliczbcałkowitychlubnaturalnych(np.liczbapracownikówtocechasko-
kowa,liczbaetatówmożebyćcechąciągłą).Sposóbpomiaruprzedmiotubadania
pozwalawyróżnićczterypodstawoweskalepomiarowe:nominalną,porządko-
wą,przedziałowąiilorazową(por.[Aczel2000,s.36-37;Stanimir2006,s.21-22;
Sobczyk2010,s.15-18]).
Skalanominalnadotyczycechjakościowych,międzyktórymimożnawyróżnić
tylkodwierelacje,tj.równości(identyczności)iróżności(tj.brakuidentyczno-
ści).Innymisłowyocechachmierzonychnatejskaliwdwóchiwięcejjednost-
kachstatystycznych(lubobiektach)możnajedyniepowiedzieć,czyposiadajątaki
samwarianttegoatrybutu,lubczyróżniąsiępodwzględemtejcharakterystyki.
Wprzypadkucechmierzonychnaskalinominalnejstosujesiękodowaniebinar-
nezapomocązmiennychprzyjmującychwartość1,oznaczającąwystępowanie
danegowariantucechy,lub0wsytuacjiprzeciwnej.Szczególnymprzypadkiem
skalinominalnejjestskaladychotomiczna(dwudzielna),zktórejkorzystasię
wprzypadkucechydwuwariantowej,którejprzykłademjestpłećlubwyróżnie-
niewśródspółektychzudziałemSkarbuPaństwa.Kiedywariantówdanejcechy
jestwięcejniżdwa(np.branża,zawód,formawłasności,sektorgospodarkiwe-
długklasyfikacjiPKD,numerytrasautobusowych),tomówisięocechachwie-
