Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wychowanieprzezsztukędawnąiwspółczesną
17
zperspektywypedagogikikrytycznej.Tennurtpedagogiczny,
stawiającyuniwersalnyproblemkrytycznościdyskursuidzia-
łaniaedukacyjnego28,zgodniezopiniąGiroux,możnaopisać
jako:interdyscyplinarny,kwestionującypodstawowezałożenia
wszystkichdyscyplinipodejmującymisjępublicznączynienia
społeczeństwabardziejdemokratycznym29.TomaszSzkudla-
rek,opisującperspektywęteoriiedukacjiGiroux,podkreśla,
żeszkołajestwniejmiejscemedukacjikrytycznej,wktórej
nabywasięumiejętność„władaniawłasnymżyciem”poprzez
kontrolowanieprocesówtworzeniaiprzyswajaniawiedzy.
Ważnymelementemtakiejedukacjijestjęzyk,„dopuszczający
otwartąwymianęidei,«rozczłonkowany»dialog,ekspresjęin-
dywidualnejispołecznejwolności”zamiastopisywaniaświata
wzgórynarzuconysposób„podporządkowanyjednemusche-
matowi,jednemu«panującemudyskursowi»uniemożliwiają-
cemuwyrażanietego,coprzypadkowe,historyczniezmienne,
«codzienne»iprywatne”30.Wcentrumtakrozumianejpeda-
gogikiznajdujesiękwestiaróżnicy,głosu,oporu,walkaprzeciw
nierówności,poszerzaniepodstawowychprawczłowiekaitd.
Pedagogikakrytyczna,respektującprawojednostekigrup
społecznychdostanowieniaosobie,rezygnujezformowania
wychowankazgodniezprzyjętymmodelem,aswąrolępo-
strzegawstwarzaniuprzestrzeni,wktórejmożliwestajesię„za-
wieszenie”naturalnościznaczeńoraz„neutralności”obowią-
zującychdefinicjiotaczającegoświata.Orientacjakrytyczna
28LechWitkowski,Ostanieiproblemachrecepcjiamerykańskiejpedago-
gikiradykalnejwPolsce.Próbaświadectwaosobistegoirefleksjio„doświadcze-
niupokoleniowym”,w:HenryA.Giroux,LechWitkowski,Edukacjaisfera
publiczna.Ideeidoświadczeniapedagogikiradykalnej,OficynaWydawnicza
„Impuls”,Kraków2010,s.58.
29Marzeniaoedukacjiradykalnej.WywiadBernardaMurchlandazHen-
rymA.Giroux,w:HenryA.Giroux,LechWitkowski,Edukacjaisferapu-
bliczna…,dz.cyt.,s.82.
30TomaszSzkudlarek,BogusławŚliwerski,Wyzwaniapedagogikikry-
tycznejiantypedagogiki,OficynaWydawnicza„Impuls”,Kraków1992,
s.77–78.
