Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Tradycyjne,prawniczerozumieniewykładnizewzględunawyniki
12)UWykładniakorygującamożemiećpostaćwykładnirozszerzającej
bądźzwężającej.
Wykładniarozszerzająca(...)poleganaprzypisaniunormieszerszego
zakresunormowaniabądźzastosowaniaprzywykorzystaniureguły
wykładnipozajęzykowej(funkcjonalnejlubsystemowej)niżzakres
wypływającywprostijednoznacznie,pozastosowaniujęzykowych
regułwykładni,zdosłownegobrzmienianormy.(...)
Wykładniazwężająca(...)poleganaprzypisaniunormiewęższego
zakresunormowaniabądźzastosowanianapodstawieregułwy-
kładnipozajęzykowej,niżzakreswynikającywprostzdosłownego
brzmienianormy”17;
13)UNaukaprawacywilnegointeresujesięjedynieporównaniemwyni-
kówcałościprocesuzwynikamiwykładnigramatycznej.Zasadnicze
inajbardziejogólnerodzajetychzróżnicowańujmujesięwdoktry-
niewtrzechzestawieniach,rozróżniającwykładnięstwierdzającą,
rozszerzającąorazścieśniającą.Owykładnirozszerzającej(...)mówi
sięwtedy,gdywynikcałegoprocesuwykładniustalaszerszyzakres
przepisuniżten,jakibywynikałztzw.bezpośredniegorozumie-
niaprzepisulubzwykładnigramatycznej.Wykładniaścieśniająca
(...)dajewswymwyniku,odwrotnie,zakreswęższy.Wykładniazaś
stwierdzającaustalaidentycznośćobuzakresów”18;
14)UWykładniarozszerzająca–(a)każdawykładniasystemowalubfunk-
cjonalna,któradajewynikszerszyodwykładnijęzykowej;(b)wy-
kładnia,wktórejinterpretatorprzyjmujeznaczenieprzepisuszersze
17
J.Jabłońska-Bońca,Wstępdonaukprawnych,Gdańsk1992,s.171.Wedługtejautorkiwy-
kładniakorygującamamiejscewówczas,gdyUnazasadziewyjątku”odrzucamywynikwykładni
językowej.Podejmujemywtedydecyzjęoprzypisaniunormieznaczeniazmodyfikowanegowwy-
nikuzastosowaniaregułfunkcjonalnychisystemowych.
18
W.Czachórski,S.Grzybowski(red.),Systemprawacywilnego.Częśćogólna,t.I,Warsza-
wa–Białystok1985,s.175.Autorcytowanejdefinicji,S.Grzybowski,stawiaprzyokazjiciekawątezę
dotyczącąmetodologicznejipoznawczejwartościomawianychodróżnieńwykładnizuwagina
wyniki:UNiemażadnejprzyczyny,abynegowaćtrafnośćtakichzestawień.Trudnojednakbyłoby
uzasadniaćichcelowość.Różnegorodzajuporównaniamożnaprzecieżprzeprowadzać,(...)rów-
nieżmiędzywynikamistosowaniawyłącznieposzczególnychmetodwykładnilubmiędzywyni-
kamicałościprocesuwykładniiposzczególnychjejmetod,awięcnietylkowykładnigramatycznej.
Ograniczeniesiędoporównaniawynikówcałościprocesuwykładniwyłączniezwynikamiwy-
kładnigramatycznejniedajeżadnychszczególnychwalorówpoznawczych(podkr.K.P.).Można
bywprawdzietwierdzić,żetworzysięwtensposóbpewienhamulecprzeciwkozbytpochopnemu
neglegowaniuwynikówwykładnigramatycznej,alegdybynawetistnienietakiegohamulcabyło
pożądane,niemiałobytożadnegozwiązkuzteoriąwykładni.Wynikiwykładnisąbowiemzawsze
«stwierdzające»ichzgodnośćzrzeczywistymznaczeniemprzepisówinormprawnych”.
21
