Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Tendencjewewzorachjedzenia
21
Dopozytywnychaspektówglobalizacjijedzeniamożnazaliczyć–
jakrobitohistorykStephenMennel(1985:317–332)–wzrostróż-
norodnościproduktów,pluralizacjizwyczajówżywieniowychiwięk-
szejichdostępnościdlaogółuludności(Dzwiększającasięróżnorodność
izmniejszającysiękontrastspołeczny”).Jednakwopiniiinnychauto-
rów,podważającychtętezę,pojawieniesięróżnorodnychproduktów
dostępnychwsupermarkecieniemusibyćrównoważnezrozszerzaniem
sięichkonsumpcji:dotychczasowewzorcemogąpozostaćniezmie-
nione,azszerokiejgamyproduktówludziewybierajątylkoniektóre
(Warde1997).Upowszechnienieniemusiwiązaćsięzdemokratyzacją
jedzeniaizanikaniemnierównościklasowych.Większywybórproduk-
tówistylówodżywianiapozostajenadalprzywilejemludzizamożnych,
dlaktórychstająsięonedodatkowymwyznacznikiemichwyższego
statusu.Znajomośćobcychproduktówisposobówichprzyrządzania
wymaganiekiedywyspecjalizowanejwiedzyichęcijejdemonstrowania,
czyliwysokiegokapitałukulturowego,najogólniejtęzależnośćujmując.
Wkonsekwencji,dlaosóbmniejzamożnychwybórjestnadalograni-
czonylubteżniewykazująoneskłonnościdonabywanianowychinie-
znanychproduktów,m.in.właśniezewzględunabrakzainteresowania
iwiedzy,jakimożnabyznichzrobićużytek.Globalizacjawięcnieko-
niecznieunifikuje,natomiastczęstorozwarstwia.
Zjawiskoglobalizacjinieodłączniewiążesięzpozorniesprzecznym
muzjawiskiemglokalizacji(Appadurai1996),czyliadaptowaniem
światowegoproduktuczywzorcadolokalnychwarunków,przyzwy-
czajeńipreferencji.Niejestzatemtak,żenacałymświeciejadamydo-
kładnietosamo:nawetnajbardziejzaawansowanawdziedzinieujed-
nolicaniakonsumpcjisiećbarówMcDonald’sstosujeróżnewarianty
np.hamburgerów,wzależnościodlokalnychupodobańsmakowych
swoichklientów.Podobniedziejesięzinnymiglobalnymiprodukta-
mi,takimijakCoca-cola,któraprodukowanajestzinnychskładników
wzależnościodkrajuzbytu.Glokalizowanesąrównieżodmianyogól-
noświatowychpotraw,takichjakpizza,spaghetticzykebab.
Umiędzynarodowieniewzorcówżywieniowychniejestzjawiskiem
nowym,właściwymjedynieepocemodernizacjiigospodarcekapita-
listycznej.Występowałojużwczasachśredniowiecznychipóźniej-
