Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Wprowadzenie
miast(Harris2015).Uniwersalnecechywszystkichrodzajówsuburbiówto:(1)pery-
feryjnepołożenie;(2)gęstośćzaludnienia,zwyklemiędzycharakterystycznądla
dużegomiastaatypowądlaobszarówwiejskich;(3)względnannowość”mierzona
wiekiemdanegokompleksubudynków(Harris2010).
Definicjastrefypodmiejskiejzakładajejogromnezróżnicowanie,równieżpod
względemwarunkówdopowstawaniaprzestrzenipublicznychorazpotrzebykorzy-
staniaznich.Zróżnicowanietoprzejawiasięm.in.tym,żemieszkańcytejczęści
strefypodmiejskiej,którabezpośredniosąsiadujezmiastem,apoprzezswąbliskość
zycznąupodabniasiędoniegorównieżpodwzględemkulturowym,częstoniechcą
realizowaćpodmiejskiegostylużyciaskoncentrowanegonażyciuprywatnym-wręcz
przeciwnie,domagająsiędostępudoprzestrzenipublicznejwswoimotoczeniu
(por.Jałowiecki1972).
Niniejszeopracowanieprzenosiwprawdzieobszarbadańnadprzestrzeniąpub-
licznązmiastadojegostrefypodmiejskiej,nieodcinasięjednakodkontekstumiej-
skości,upatrującwnimgenezyprzestrzenipublicznej.Przestrzeńpublicznawjej
klasycznymrozumieniujestbowiemdomenąmiast.
Koncepcjabadańnadpodmiejskąprzestrzeniąpublicznąopierasięnakilku
założeniach:
1.Zbadańnadprzestrzeniąmiejskąorazmiejskimstylemżyciawynika,że
uniwersalnywzorzecndobrej”przestrzenipublicznejopartyjestm.in.na
wysokiejwartościspołecznejmiejsca,dużejróżnorodnościfunkcjiidziałań
orazdostępnościzarównowidokowej,jakifizycznejdlawszystkichchętnych
(ProjectforPublicSpaces2000;DeMagalhães2010).
2.nUpublicznienie”przestrzenijestwielowymiarowącechą,któradecydujeopro-
społecznym,inkluzywnymiegalitarnymcharakterzeprzestrzeni(OciTiesdell
1999),atakżeodostępnościdlakażdegopotencjalnegoużytkownika(Amin
iTrif2002).
3.Sposóbzagospodarowaniaprzestrzenijestzjednejstronyczynnikiemsprzy-
jającympewnymzachowaniom,zdrugiejzaś-wynikiemokreślonychnorm
kulturowychizachowańobowiązującychwdanejspołeczności.Badajączacho-
waniaspołecznewprzestrzeni,możnazatemlepiejpoznaćwartościpodzielane
przezczłonkówdanejspołeczności.
4.Mieszkańcysuburbiówzdecydowaniebardziejniżinnegrupyspołecznekon-
centrująsięnawłasnościprywatnejiżyciurodzinnym(Miller1995;Kajdanek
2011b,2012).Pozwalatotwierdzić,żepodmiejskistylżyciajestnastępstwem
mechanizmówsamoselekcji,którepowodują,żestrefępodmiejskączęściej
wybierająosobybardziejzamkniętenakontaktyzinnymiinawspólnotowość
(KimiKaplan2004).Wefekcielokalneżyciespołecznewstrefiepodmiejskiej
zamiastwprzestrzeniachpublicznychczęstotoczysięwprywatnychogrodach
(KnoxiPinch2006),miejscachtrzecich(Oldenburg1999)orazwprzestrze-
niachklubowychwpełnikontrolowanychprzezichwłaścicieli(Kępkowicz
etal.2014;Mantey2017a).