Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przedmowa
19
Istniejetujednomożliwedopomyśleniazastrzeżenie,którenależałobybraćpod
uwagę.Czyabyproduktywnośćniedoszławreszciedotakiegopunktu,żepopółtora
stuleciuszybkiegowzrostu,jeszczerokdalszegowzrostustanowiłbywartośćnieistot-
ną?DavidH.Lawrence,piszącoBenieFranklinie,wskazywałna„nieustannąmozolną
pracę”(everlastingslog)Ameryki.Bezwzględunaprzyjętąodpowiedźnatopytanie,na-
leżyodnotowaćjakoważneto,żepostępwzakresieproduktywności,poprzezogólne
podciąganiedogórystawekpłac,powoduje,iżludzimającychniskiezarobkistaćjest
naunikanienużącej,uciążliwejlubniebezpiecznejpracynakorzyśćpracybardziejin-
teresującejikształcącej.
Oczywiście,poziomwydajnościwmniejszychkrajachzawszebędzieopierałsię
wwiększymstopniunainnowacjachwypracowanychzagranicąniżnastworzonychwe
własnymzakresie.Niektórzymogąnawetposunąćsiędoprzypuszczeń,żerynekkrajo-
wyjestzbytniewielkiwtakmałymkrajujakIslandia,abynawetwujęciunajednego
mieszkańcatylkoniewielkaliczbadokonanychnawłasnymterenieinnowacjimogłaprzy-
nieśćwystarczającyprzyrostproduktywności–atymsamymadekwatnąstopęzwrotu.
Faktycznie,większośćgospodarekwkontynentalnejEuropie,włączniezwiększymispo-
śródnich,zadowalałosiężeglowaniemwśladzagarściątychgospodarek,którewpro-
wadzająprzeważającączęśćinnowacjinaświecie.NieżyjącyjużekonomistazHarvardu,
ZviGriliches,zaprobatąkomentowałtegorodzajupolitykęEuropejczyków,stwierdzając,
żeoni„sątacybystrzy”(aresosmart).
Japrzyjmujęinnypogląd.Uznajęchociażby,żebyciesiłąinnowacyjnąw„globalnej
gospodarce”todobryinteres.Globalizacjazmniejszyłaznaczeniezarównoskalidziała-
nia,jakiodległości.PrzedmaleńkąDaniąświatstoiotworem:orientujesięonanaryn-
kiwStanachZjednoczonych,wUniiEuropejskiejigdziekolwiekindziej.Islandiaweszła
doeuropejskiejbankowościibiogenetyki.Francjaczyniłatakoddawnaijestzdolnaczy-
nićjeszczewięcej,alemogłabytorobićzwiększympowodzeniem,gdybyniechroniła
takbardzoswoichdecyzjiinnowacyjnychprzedocenąrynkówfinansowych–włącznie
zrynkiemgiełdowym–takjakwprzypadkuprojektuAirbus.StanyZjednoczonesąjuż
wyraźnieobecnewglobalnymbiznesieinnowacji.Jaknarazie,możnasięspodziewać
zadowalającejstopyzwrotu,chociażniezawszesięjąrealizuje,z„inwestowania”wkon-
cypowanie,rozwójimarketinginnowacjidlagospodarkiglobalnej–zwrotuporówny-
walnegozezwrotemzinwestycjiwmaszynyiurządzenia,oprogramowaniekompute-
roweiinneformykapitałuprodukcyjnego.StanowitolepsząopcjędlaAmerykanówniż
narażaniesięnamalejącąstopęzwrotuzinwestycjikierowanychjedyniewutartąkla-
sycznąścieżkęmajątkutrwałego.
Podkreślałbymjednakpożytkipłynącezdynamizmu,któremimowszystkouznaję
zaznacznieważniejsze.Wprowadzeniewysokiegopoziomudynamizmu,takabyno-
wepomysłyprzedsiębiorcównapędzałygospodarkę,służyprzekształcaniuśrodowiska
pracy–wfirmachrozwijającychinnowacje,atakżewfirmachmającychzinnowacja-
