Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wetkęprzypomnieliwspółcześnirosyjscyuczeni,doceniwszyjegotalentitrudwło-
żonywtłumaczenieliteratureuropejskich(wtympolskiej)iantycznych,jakrównież
wprzygotowanielicznychfundamentalnychopracowańsłownikarskich(zob.m.in.
Николаев1999a,b;Никитин2012).Kondratowiczwhistoriiliteraturoznawstwa
rosyjskiegozostałocenionyjakonjedenztłumaczynajbardziejlubiącychswąpracę”
(В.Семенников1914:47).Zdobywającstarannewykształceniewelitarnejduchow-
nejAkademiiMohylańskiejwKijowie,wktórejkształciłsięnakosztwłasny,świetnie
opanowałłacinęipolski(Тихонравов1858:227).Dziękiróżnymkoneksjomnauczał
łacinywprestiżowychgimnazjach,twórczozajmowałsiętłumaczeniemłacińskich
ksiągreligijnych,dziełhistorycznychzachodnioeuropejskichautorów,książekprzy-
rodniczych,poezjiklasycznej(najegodorobektranslatorskiskładasięponadtrzy-
dzieściksiążek);pomagałteżwpracynaukowejWasylowiTatiszczewowi(1686-1750)
(Николаев1999a:116;Матвеева2014).Kondratowiczprzełożyłzpolskiegowiele
prac,m.in.dziełoMarcinaKromera(1512-1589)Oначатииполяковиоделах,от
оныхсоделанных(1735).Najprawdopodobniejdokonałanalizyporównawczejrosyj-
skojęzycznegoprzekładuBibliizłacińskimprzekłademoryginałustarohebrajskiego,
anastępniezgłosiłpropozycjewprowadzeniapoprawekwwybranychfragmentach
(synodniewyraziłnaniezgody)(Николаев1999a:116).
CyriakKondratowiczbyłpłodnymitwórczymleksykografemoszerokichhoryzon-
tachumysłowych.Jegospuściznasłownikarskajestniezwyklebogata.Usilniepraco-
wałnadetymologicznymleksykonemrosyjskimiłacińskim(ЭтимологическийЛек-
сиконроссийскийслатинским).PobytwJekaterynburgu-cociekawe-wykorzystał
m.in.dopracyzbieraczejnarzeczyijęzykównarodówUralu.Owocemjegoówczesnej
działalnościjęzykoznawczo-etnograficznejbyłydwujęzycznedykcjonarzeopatrzo-
nekrótkimirozmówkami(łскраткимиразговорами):Дикционертатарско-
-русский,Дикционерваряцко-русский,Дикционервотяцко-русский,Дикционер
остяцко-русский,Дикционервагулицко-русский,Дикционерчувашско-русский,
Дикционерчеремисско-русский(zaП.Пекарский1858:473;Матвеева2014).Do
jegodorobkunależątakieakademickieopracowaniasłownikarskiejakЧетыретома
русско-латинскоголексикона,Универсальныйлатино-русскийлексиконвлист
1064страница,słownikibiblijne:Лексиконсобственныхименбиблейныхстол-
кованиямиПазоровыми,Лексиконсвятыхиразныхместновогозаветагрече-
ским,сирскимиеврейскимсрусскимистолкованиямиПазоровыми.Wswejko-
respondencjiKondratowiczwskazywałrównieżnaautorskizbiórrosyjskichprzysłów
złacińskimiodpowiednikami(П.Пекарский1858:474).Opracowałmateriałydo
akademickiegoleksykonurosyjskiego,współtworzonegoprzezczłonkaAkademiiRo-
syjskiejIppolitaFiodorowiczaBogdanowicza(1743-1803),dotomunaliteręB-3000
wokabułi500przysłów,74nazwybotanicznełacińskieirosyjskie,200nazwbiblijnych
(zonomastykiKalepinaprzełożyłtrzylitery:W,ViB)(П.Пекарский1858:474).
MimodalekosiężnychplanówKondratowiczowiudałosięwydaćjedyniedwalek-
sykony.Ichwartościąjestto,żestanowiąonepierwszewhistoriileksykografiirosyj-
skiejudanepróbywzakresiemetodykiopracowywaniasłowników,amianowicie:do-
boruleksyki,ustalanianormyjęzykowejisposobuobjaśnianiaznaczeń.
PierwszymzleksykonówbyłwymienionynapoczątkuПольскийобщийсловарь
ибиблейный,спольскою,латинскоюироссийскоюновоисправленноюбиблиями
27
