Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
„Nierównieskrupulatniejszeiszczegółówsięgająceprawalitewskie
15
ekonomikiziemiańskiejiziemiańskiegostylużycia”6.Lasylitewskiesłynęły
zobfitościzwierza7.
PrzemianygospodarczenaLitwiewXVIstuleciu,azwłaszczarozwójgo-
spodarkitowarowejiobrotu,wktórymcorazwiększąrolęzaczęłyodgrywać
towaryleśne,stanowiąceteżcorazpoważniejszeźródłodochodów8,zrodziły
tamsilnątendencjędoustalaniaprawawłasnościlasów.NatymtlezaZyg-
muntaStaregoiZygmuntaAugustapojawiłosiękonsekwentnedążeniedo
ograniczaniamożliwościkorzystaniazpuszczmonarszych,doochronyłowów
czygeneralniedouregulowaniastosunkówzzakresuleśnictwa,łowiectwa,
bartnictwaorazrybołówstwa9.Procesyteznalazłyswojeodbiciewprzepisach
ówczesnegoprawa.
Regalełowieckie,którestanowiłowśredniowieczuczynnikograniczający
prawowłasności,zanikłozasadniczodokońcaXVwieku10.Myślistwoirybo-
łówstwostałosięwzwiązkuztymskładnikiemuprawnieńwłaścicieladóbr
6Staropolskieksięgiomyślistwie.Oprac.W.Dynak,J.Sokolski.Wrocław1991,s.6.
PodobnieB.Miśkiewicz:ZdziejówłowiectwawWielkopolsce.Poznań1994,s.28uznał,że
dlałowiectwaStatutylitewskie,azwłaszczatenz1588rokumiałyszczególneznaczenie.
7Por.klasyczneopracowanieW.Kurowskiego:MyślistwowPolsceinaLitwie.War-
szawa1989(reprintwydaniaPoznań1865)orazJ.Śliwiński:GrodzieńszczyznaiPodlasie
wXV1XVIwiekuwWielkimKsięstwieLitewskim(wielkoksiążęcepuszczeiwłości,eksploata-
cja,pożary).Olsztyn2010,s.69in.,101in.;A.Samsonowicz:ŁowiectwowPolscePiastów
iJagiellonów.Warszawa2011,s.55in.,57.
8S.Górzyński:ObrazgospodarkileśnejwPolscewXViXVIwieku(Natlestosun-
kówhandlowych).Warszawa1935;A.Wawrzyńczyk:RozwójwielkiejwłasnościnaPodlasiu
wXViXVIwieku.Wrocław1951,s.276in.Por.teżA.Wawrzyńczyk:Studiazdziejów
handluPolskizWielkimKsięstwemLitewskimiRosjąwXVIwieku.Warszawa1956,s.46in.,
gdzieoprodukcjiieksporcietowarówleśnychorazohandlufutramiiskórami,awięctzw.
nkosmatymtowarem”,któregosilnymiośrodkamibyływIpołowieXVIwiekutakiemiasta
jakBrześć,Pińsk,Słuck,Mińsk,Połockiinne.Por.R.Rybarski:Handelipolitykahandlowa
PolskiwXVIstuleciu.T.1:Rozwójhandluipolitykihandlowej.Warszawa1958,s.48in.,87
in.;J.Śliwiński:Grodzieńszczyzna…,s.132in.
9F.I.Leontowicz:Sielskijepromyszliennikiwlitowsko-russkomgosudarstwie.nWar-
szawskijaUniwersitetskijaIzwiestja”1897.T.V,s.27in.;M.Downar-Zapolskij:Gosudar-
stwiennojechozjajstwoWielikogoKnjażestwaLitowskagopriJagiellonach.T.1.Kijew1901,
s.321in.;W.Piczeta:AgrarnajareformaSigizmunda-Awgustawlitowsko-russkomgosu-
darstwie.Cz.1:Podgotowkaiproizwodstworeformy.Moskwa1917,s.288in.;B.Dederko:
PolitykaleśnaLitwyzaZygmuntaAugusta.nLasPolski”1926.Nr12,s.6001607;A.Żab-
ko-Potopowicz:LasywielkoksiążęcezaZygmuntaAugustaiichgospodarczeznaczenie.
W:Twórcyiorganizatorzyleśnictwapolskiegonatlejegorozwoju.Red.A.Żabko-Potopo-
wicz.Warszawa1974,s.23129;E.Więcko:PuszczaBiałowieska.Warszawa1984,s.16in.,
134in.,151in.,157in.
10P.Dąbkowski:Uprawnieniazłączonezwłasnościądóbrziemskichwedleprawapol-
skiego.nPrzeglądHistoryczny”1908.T.7.Z.2,s.233in.;Idem:Prawoprywatnepolskie.
T.2.Lwów1911,s.212in.;K.Tymieniecki:ŁowiectwonaMazowszuwXVw.nPrzegląd
Historyczny”1916.T.20.Z.1,s.48in.;J.Jastrzębiec-Szczepkowski:Organizacjaifor-
myprawnełowiectwawPolsceprzedrozbiorowej(X1XVIIIw.).Warszawa1948,s.13in.