Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
SławomirGodek
Wspomnijmynamarginesie,żepodobneakcentyznajdujemywkonsty-
tucjiz1775rokunZabronieniepolowanianacudzychgruntach”.Akttenza-
strzegającnużytki”inwszelkieprzychody”wyłączniedlawłaścicieliipose-
sorówgruntóworaznznoszącniesprawiedliwyzwyczajpolowanianacudzych
gruntach”zakazałtakichpolowańtudzieżwykopywanialisówiborsuków
czyngubienia”ptactwabezpisemnegozezwoleniandziedzicalubposesora”
podkarąutratypsów,strzelbiinnegosprzętumyśliwskiegoorazkarątysiąca
grzywien.Wolnobyłojedynieodwoływaćiłapaćwłasnepsyzapędzonena
cudzygrunt,wszakżebeznstrzelaniaprzednimizwierza”.Powyższeprze-
pisydoznawałyjednakpewnegozaostrzeniaprzezto,iżwprowadzałyter-
minydopuszczalnychzazezwoleniempolowań.Tenależałonnieprędzej,jak
wtydzieńpoS.Bartłomiejuzaczynać,azaś1mamartiikończyć”,comiało
zapobiegaćtratowaniuzbożanawiosnęlubwlato.Ograniczeniateniedo-
tyczyływłaścicieli1tymoczywiścieustawazostawiaławolnośćpolowania
wkażdymczasie73.
IIIStatutwzorempoprzednichprzewidujestawkizazabitedzikiezwierzę-
tawart.2(nCenazwierzomdzikim”).Niezostałyonezmienionewporówna-
niuztymizroku1566.Dlaścisłościwskażmytylko,żewzestawieniupojawił
sięznowudzikikońlubklacz,wycenianena3rublegroszy,awiecnatyle,jak
wIStatucie.Wyszczególnionotutakżesobolaszacowanegona2rublegroszy
orazkunęwartąpółkopygroszy.
Statutz1588rokupodtrzymałwcześniejszezasadydotyczącedozwolone-
gowyposażeniaużytkownikówbarci,jeziororazłąkwcudzychpuszczach
(art.3nObarcie,ojeziora,sianożęci,ktomawczyjejpuszczy”).Cosiętyczy
zniszczeniagniazdsokolichiłabędzich,zachowanodokładniezasadyistawki
przyjętewIIStatucie(art.8nOgniazdosokole,abołabędzie”)74.Zmieniono
natomiasttymrazemprzepisyobobrach.Art.9(nObobrowegony”)przewi-
duje,coprawda,takiesamejakdawniejzasadyochronygonówbobrowych
położonychwndawnych,wieczystychwinszegosąsiadadziedzinie”,alepod-
wyższadwukrotniestawkinawiązek1zaczarnegobobrakażepłacić4kopy
groszy,azakarego2.Pozatymtenżeart.9stanowi,żenjeślibybóbrztego
staregożeremieniawyszedłnowowinszeżeremienagruntibrzeginszego
Pana,tedywczyimgruncieżeremiebędzie,temuteżiłowieniebobrównale-
żećma”,coewidentniepotwierdzauprawnieniawłaścicielagruntudoodławia-
73VoluminaLegum.T.VIII.Wyd.J.Ohryzko.Petersburg1860,s.114.Por.O.Hede-
mann:Dawnepuszcze…,s.120.
74Wedługart.8(nCenaptakomchowanymnamyślistwo”)zrozdz.XIII(nOgrabieżach
inawiązkach”)szacowanokreczotakrasnegona6rubligroszy,białegona5,szaregona3,
sokołana3.Jastrzębiazaśirarogana2kopygroszy,krogulca50groszy,drzemlika30groszy.
Zob.teżwtymsamymrozdzialeart.12zatytułowanynCenapsom”,któryprzewidujenawiązki
zakilkanaścieróżnychrodzajówpsówmyśliwskich.
