Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
11
Wydawałobysię,żezewzględunaswójsynkretycznycharakterantysłow-
nikibędązajmowaćzarównobadaczyliteratury,jakileksykografii.Wrzeczy-
wistościnieinteresująprzeważnieanijednych,anidrugich.Wymienionawyżej
bibliografiaGrzegorczykajestwyjątkiem:mniejznana,aleteżobszernabiblio-
grafiasłownikówpolskichRichardaLewanskiego(1973)nieobejmujetakich
publikacji.Niemaichwpodręcznikachleksykografiianiwopracowaniach
zzakresuhistoriiliteraturybądźwspominanesąmarginesowo.Zpracpoświę-
conychiminapisanychprzezpolskichjęzykoznawcówumiemwymienićtylko
jedną-drobnąiokolicznościową,wdodatkuwłasnegoautorstwa(Bańko2009).
Wartozapytaćoprzyczynytakiegostanurzeczy.Językoznawcówanty-
słownikinieinteresowałyzapewnedlatego,żenieznajdowaliwnichinformacji
ojęzyku.Brakwiększegozainteresowaniazestronybadaczyliteraturyileksy-
kografiimożewynikaćzaśzprzeświadczenia,żesątoutworybłahe,oszybko
przemijającejwartości.Sprzyjatakiejoceniefakt,żewieleantysłownikówma
charakterhumorystyczny,ahumorszybkosięstarzejeidawnychdowcipów
częstoniedasięzrozumiećbezznajomościhistorycznegotła.Wtakiwłaśnie
sposóbTadeuszBudrewicz(2008)wyjaśnia,dlaczegobogatatwórczośćpol-
skichhumorystówdrugiejpołowyXIXwiekujestdziśwwiększościzapomnia-
naizaniedbanaprzezbadaczy.Wbrewtejopiniibędęsięstarałpokazać,że
choćniektórehasławdawnychantysłownikachistotniedziśtrudnozrozumieć
bezprzypisów,ainne,jeszczezrozumiałe,jużnieśmieszą,tojednakichautorzy
wciążmająwieledopowiedzeniadzisiejszymczytelnikomiwartosięwichgłos
wsłuchać,atakżewartosięrazemznimibawić.
Choćnaantysłownikimożnapatrzećzdwojakiejperspektywy:literackiej
alboleksykograficznej,wtejksiążcedominujespojrzenieleksykografa.Chcąc
osadzićomawianeutworynatletradycjisłownikarskiej,trzypierwszerozdzia-
łypoświęcamogólnymzagadnieniomleksykografii.Przedmiotemuwagibędą
najpierwcechykonstytutywnesłowników,czyligraniceleksykografii;następ-
niestrukturasłowników,rozpatrywananiejakonośniktreści,alejakoprzed-
miotżartówiparodii;nakoniecstatusspołecznysłownikówiichprestiż,na
nichbowiemantysłownikibudująswójwizerunek.
Następnetrzyrozdziałydotycząwybranychantysłownikówobcych5,
zuwzględnieniemichpolskichprzekładów,akolejnetrzy-antysłowników
5Spośródobcychwybranodoszczegółowegoomówieniatylkonajważniejsze,kilkuinnym
poświęconozwięźlejszeinformacje.Bardzozwięzłyprzeglądróżnychobcojęzycznychantysłowni-
ków,główniefrancuskichiniemieckich,dajeHausmann(1990).
