Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Bułgarskaklerykalizacja(pojęcie—dzieje—konteksty)
31
okresiecorazwyraźniejszesąteżgłosyprzeciwkoudziałowiKościo-
ławkształceniuobywateli—przedewszystkimwśrodowiskulewico-
wym.ProcesysekularyzacjiiświatopoglądowejpluralizacjistawiająKościół
wobliczukryzysreligijnościiwymuszająnanimciągłąautolegitymizację.
JegodyskurswciążzatemakcentujeniejakoprzyrodzonyzwiązekBułgara
zprawosławiem.
Konteksty
ArgumentacjęnarzeczaktywnejobecnościKościołaiprawosławia
wżyciuspołecznymBułgarówmożnazrekonstruowaćnapodstawiepubli-
kacjizamieszczanychnałamachoficjalnego,wydawanegood1900rokuor-
ganuBułgarskiegoKościołaPrawosławnego,gazety„Църковенвестник”.
MowajesttuokluczowejroliKościołaireligiiprawosławnejdlaprzetrwa-
nianarodubułgarskiegowtzw.niewolitureckiej,pozytywnejroliducho-
wieństwawwalceonarodowewyzwolenieorazprawosławnycharakter
cywilizacyjnychosiągnięćBułgarii.Kontekstnadajeideawspółpracypań-
stwaiKościoła—dwóchhistoryczniezwiązanychinstytucji,mających
wspólnycel—dobronarodu.
WsparciezestronyKościołamasięprzejawiaćprzedewszystkim
woświacie.Statusreligiipanującejmabyćzaśzachowanyprzezodpowied-
nieprawodawstwochroniąceprzedobcąreligijną(jakobypolityczną)pro-
pagandą.Obecnośćsektiinnychwyznańinterpretowanajestjakozagroże-
niedlanaroduipaństwa.Zgodniezhistoriozofiąstarotestamentową
odstępstwoodwiarypostrzeganejestwkategoriigrzechu,zaśupadekpań-
stwa—wkategoriachkary.Wtymkontekściesytuacjatrzeciegocarstwa
bułgarskiegojestporównywanazsytuacjątegodrugiego—tużprzedopa-
nowaniemprzezTurkówosmańskich.Kościółstajesięjedynymgwarantem
istnienianarodu,aprawosławie—ideologiąobsługującąjednośćnarodu.
Wtymsensieujawniająsiętendencjedoklerykalizacjiżyciaspołecznego.
WpraktyceobecnośćKościoławżyciuspołecznymprzejawiasięwreli-
gijnejoprawieświątpaństwowychisporadycznychpróbachinterwencji
wpolitykępaństwa.ZwiązekwładzyświeckiejireligijnejgwarantujeKon-
stytucjaTyrnowska,ajegosymbolemjestprawosławnewyznaniemonar-
chy.DlategoteżkiedyFerdynandIniezmieniawyznania,żenisię,anastęp-
niechrzciw1893rokupierworodnegosynawobrządkukatolickim,hierar-
chowieodmawiająwspominaniajegoimieniapodczasliturgii.Ostatecznie
zmieniająstanowisko,czymodsłaniająswoistyprzymusharmonicznego
funkcjonowaniaobuinstytucji.Owymiarzesymbolicznymtejrelacjiświad-
czypowtórnychrzestprawosławnynastępcytronu(defactobierzmowanie),