Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KSZTAŁTOWANIESIĘMETODANALIZYSŁOWOTWÓRCZEJWYRAZU
psychofizycznegoczłowieka”wnieustannejzależnościoddziałających
bodźcówzewnętrznych.
Wyrazdwuczłonowyzawierawsobieelementywrażeniowe,percep-
cyjne,będącereakcjąośrodkamózgowegonabodzieczewnętrzny,tzw.
perceptibilia,orazelementypojęciowe,apercepcyjne,klasyfikującewra-
żenia,uzależnioneoddotychczasowegodoświadczeniaodbiorcy,tzw.in-
tellegibilia.Wykładnikiemelementówwrażeniowychwwyraziejestte-
mat,pojęciowych-sufiks.Podstawowafunkcjasufiksupolegawięcna
klasyfikowaniuwrażeń,aprzedmiotemsłowotwórstwajesthistoriaspo-
sobówichklasyfikacji71.
Wbadaniachjęzykowych,azatemisłowotwórczych,Doroszewskipo-
stulujewięcuwzględnianiedesygnatówwyrazowych,tzn.tychbodźców,
któresąźródłemwrażeńipojęć.Faktyjęzykowerozumiejakoodbijające
fragmentyrzeczywistościzewnętrznej.
Tostanowiskometodologicznejestnowewnaucepolskiej,stanowi
zasadniczypostępwstosunkudoRozwadowskiegoijegokontynuato-
rów,którzywnazwiewidzielitylkoodbicieprocesupsychicznego72.Za-
klętekoło:język-jednostkaprzełamujeDoroszewski,zwracającuwagę
naistnienieobiektywnegoczynnikakształtującegoiświadomość,ijęzyk.
Dlategowbadaniachjęzykowychpostulujełącznetraktowaniewyrazów
irzeczy.
WartykuleStrukturaaznaczeniewyrazówzroku195873znajduje-
myrozwinięciepoglądówzKategoriisłowotwórczych.Stwierdziwszy,że
niemakoniecznegozwiązkumiędzystrukturąwyrazuajegoznaczeniem
(por.pol.kawiarniaifr.café),bozarównowwyrazieamorficznym,jak
sufiksalnymodnajdujemykategoriepodmiotuiorzeczenia,stronyipo-
tencjalności,dochodziautordowniosku,iżkategorieontologicznesąnad-
rzędnewstosunkudostrukturalno-gramatycznych.
Słowotwórstwoprof.Doroszewskiego,któregopodstawęmetodolo-
gicznąstanowikonsekwentniestosowanadwuczłonowaanalizawyrazu,
wnosinastępującenoweelementydonaukiosłowotwórstwie:
71Por.Językwspólnotąpracy,nPoradnikJęzykowy”,z.l,s.5-6orazwykładyuniwer-
syteckieZzagadnieńsłowotwórstwaileksykologiiwl.1957-1958.
72Por.następującycytatzartykułuRozwadowskiegoOdwuczłonowościwyrazów:
„Nastuobchodzipytanie:wjakisposóbsąrzeczy(...),czylitreśćtworówpsychicz-
nychnazywanealboinaczejmówiąc,wjakisposóbwyrażamyswojewyobrażenia
iinnetworypsychiczne”(s.132).
73nPoradnikJęzykowy”1958,z.6.s.265-272.
61
