Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Wostatnimczasierośnieliczbaosóbwpodeszłymwieku1,awkonsekwencji
zwiększasięteżliczbapacjentówzchorobamiotępiennymi2.Jednąznich
jestchorobaAlzheimera(Alzheimer’sdisease–AD).Stanowionapoważne
wyzwaniewwymiarzespołecznym,ekonomicznymiterapeutycznym(Żeka-
nowski,Przyłuska-Fiszer,Barcikowska2003),ponieważjejetiologianie
jestjeszczewpełnipoznana,azapobieżeniechorobieijejwyleczeniesą
narazieniemożliwe.Dostępnemetodyterapiipozwalająjedynieczęściowo
spowolnićprocesneurodegeneracyjny.WchorobieAlzheimerawyróżnia
sięnastępująceetapy:bezobjawowy,przedkliniczny,prodromalny/łagodne
zaburzeniapoznawczewprzebieguAD3orazetapykliniczne,czylifazęotę-
pieniałagodnego,fazęotępieniaumiarkowanegoifazęotępieniagłębokiego
1Danestatystycznewskazują,żew1900r.naświecieosobypowyżej65.rokużycia
stanowiły1%populacji,w1992r.–już6,2%,aprognozyna2050r.mówiąo20%.Podobne
przewidywaniadotycząPolski,obecnieosobywpodeszłymwiekutook.14,7%społeczeń-
stwa,w2035r.będzieichprawdopodobnie23%,aw2050r.ponad30%(Łuczywek1996:
117,Szczudlik2016:5).Zkażdymrokiemwydłużasiętakżeśredniadługośćżycia–w2016r.
mężczyźniżyliprzeciętnie73,9roku,natomiastkobiety81,9roku(Rutkowska2017:15).
2Wśródosóbstarszychodsetekniechorującychprzewleklewynosi60–75%,osóbcho-
rychprzewlekle–20–30%iosóbniedołężnych–od2do10%(Grochmal-Bach2007:19).
3Czasemłagodnezaburzeniapoznawcze(MildCognitiveImapairment–MCI)uznajesię
zaprzedklinicznąfazęchorobyAlzheimera(Sperlingiin.2011,Barczak2018a).Najczęściej
jednaktymterminemokreślasięstanmiędzynormalnymfunkcjonowaniempoznawczym
arozwinięciemsięotępieniawprzebieguróżnychchorób.Wprzypadkualzheimerowskiego
MCIryzykokonwersjiwciągurokudootępieniaalzheimerowskiegowynosi7%.Łagodne
zaburzeniapoznawczemogądotyczyćzaburzeńjednejfunkcji(główniepamięci)lubwielu
funkcjiwniewielkimstopniu.MCInależyodróżnićodzaburzeńpamięcizwiązanychzwie-
kiem(Age-AssociatedMemoryImpairment–AAMI)orazodsubiektywnychzaburzeńpoznaw-
czych(SubjectiveCognitiveImpairment–SCI)(Gabryelewicz2018:51–52).