Zagadnienia lingwistyki przekładu

Roman Lewicki

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-7784-956-9

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Rok wydania:

2017

Liczba stron:

364

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Lewicki, Roman. Zagadnienia lingwistyki przekładu. Red. . Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2017, 364 s. ISBN 978-83-7784-956-9

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Lewicki, R.

T1 Zagadnienia lingwistyki przekładu

PB Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

PP Lublin

YR 2017

SN 978-83-7784-956-9

Bibliografia BibTex:

@Book{ 204424, author = "Lewicki, Roman", editor = "", title = "Zagadnienia lingwistyki przekładu", publisher = "Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej", year = "2017", address = "Lublin", isbn = "978-83-7784-956-9" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Lewicki, Roman

ED -

TI - Zagadnienia lingwistyki przekładu

PB - Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

CY - Lublin

PY - 2017

SN - 978-83-7784-956-9

ER -

Netografia (standard APA):

Lewicki, Roman. Zagadnienia lingwistyki przekładu [baza danych online] Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2017 [dostęp: 16 06 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/zagadnienia-lingwistyki-przekladu-roman-lewicki-204424.

przekład, typologia, generalizacja, definicje potoczne, uwarunkowania przekładu

Monografia "Zagadnienia lingwistyki przekładu" systematyzuje niektóre spośród podstawowych zagadnień przekładoznawstwa, oferując propozycje spojrzenia na przekład z wyraźnie określonych pozycji lingwistycznych, w ujęciu funkcjonalno-komunikacyjnym...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-7784-956-9

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Rok wydania:

2017

Liczba stron:

364

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Wstęp10
1. O obiekcie przekładoznawstwa, czyli o definicji przekładu14
1.1. Definicje potoczne: przekład, tłumaczenie14
1.2. Definicje potoczne a definicja naukowa18
1.3. Pośrednictwo językowe a przekład22
1.4. Typologia przekładu28
2. O przekładoznawstwie i o lingwistyce przekładu38
2.1. Dwa źródła i dwa nurty współczesnego przekładoznawstwa38
2.2. Lingwistyka przekładu i jej źródła43
2.3. Działy współczesnego przekładoznawstwa54
2.4. Zadania przekładoznawstwa teoretycznego61
3. Komunikacja przekładowa66
3.1. Schemat komunikacji językowej66
3.2. Schemat komunikacji przekładowej68
3.3. Substytucja i interpretacja71
4. Języki, teksty, przekład76
4.1. Co podlega tłumaczeniu?76
4.2. Znaczenie, oznaczanie, sens, treść80
4.3. Wartość komunikacyjna85
4.4. Przekład: asymetryczna konfrontacja funkcjonowania języków86
4.5. Język docelowy w przekładzie90
4.6. O jednostkach tłumaczenia99
5. Status przekładu i jego podwójne uwarunkowanie108
5.1. Przekład wśród innych tekstów108
5.2. Przekład oczami tłumacza a przekład oczami odbiorcy110
5.3. Sytuacja funkcjonowania przekładu113
5.4. Podwójne uwarunkowanie przekładu120
5.5. Status przekładu122
6. Ekwiwalencja przekładowa128
6.1. Źródła i ewolucja treści terminu „ekwiwalencja” w przekładoznawstwie128
6.1.1. Treść pojęcia128
6.1.2. Zakres stosunku ekwiwalencji: ekwiwalencja całości tekstów i ich części140
6.2. Podstawa ekwiwalencji: transfer czy dobór?145
6.3. Typologia ekwiwalencji147
7. Adekwatność przekładu152
7.1. Źródła i ewolucja treści terminu „adekwatność” w przekładoznawstwie152
7.2. Adekwatność przekładu w ujęciu komunikacyjnym157
7.3. Adresat przekładu159
7.3.1. Adresat a odbiorca przekładu159
7.3.2. Wiedza uprzednia i przesłanki rozumienia160
7.3.3. Poglądy i system wartości164
7.3.4. Ograniczony bilingwizm i bikulturyzm170
7.3.5. Projektowanie adresata172
8. Wariantywność przekładu, czyli czy istnieje przekład optymalny?174
8.1. Pojęcie wariantu przekładowego i jego źródła teoretyczne174
8.2. Wariantywność przekładu w kategoriach ekwiwalencji i adekwatności179
8.3. Wariantywność przekładu w perspektywie synchronicznej i diachronicznej182
8.3.1. Wariantywność przekładu w perspektywie synchronicznej182
8.3.2. Wariantywność przekładu w perspektywie diachronicznej185
9. Transformacje przekładowe194
9.1. O pojęciu transformacji przekładowych194
9.2. Transformacje obligatoryjne i opcjonalne199
9.3. Strukturalne typy transformacji przekładowych201
9.4. Transformacje semantyczne210
9.4.1. Generalizacja211
9.4.2. Konkretyzacja212
9.4.3. Przesunięcie semantyczne (przekład przybliżony, aproksymacja)213
9.4.4. Zamiana metonimiczna (modulacja)215
9.4.5. Przekład opisowy (peryfraza)218
9.4.6. Przekład konwersyjny (zamiana wektorowa)219
9.4.7. Przekład antonimiczny221
9.4.8. Kompensacja226
10. Nazwy realiów i ich tłumaczenie228
10.1. Realia i nazwy realiów228
10.2. Typy nazw realiów233
10.3. Nazwy realiów a ekwiwalencja241
10.4. Zadania przekazu nazw realiów i ich funkcje w przekładzie243
10.4.1. Funkcja egzotyzacyjna245
10.4.2. Funkcja poznawcza248
10.4.3. Funkcja emotywna249
10.5. Techniki tłumaczenia nazw realiów250
10.5.1. Ekwiwalent250
10.5.2. Barbaryzm251
10.5.3. Neologizm tłumacza252
10.5.4. Tłumaczenie opisowe (peryfraza)253
10.5.5. Przypis tłumacza254
10.5.6. Tłumaczenie przybliżone (aproksymacja)256
10.5.7. Generalizacja259
10.5.8. Tłumaczenie kontekstualne261
10.5.9. Opuszczenie262
11. Nazwy własne jako problem translatorski266
11.1. Dlaczego to jest problem?266
11.2. Nazwy własne i ich typologia269
11.3. Ekwiwalencja w obszarze nazw własnych273
11.4. Funkcje przekazu nazw własnych w przekładzie278
11.4.1. Funkcja identyfikacji obiektu279
11.4.2. Funkcja wyrażenia emocjonalnego stosunku do obiektu281
11.4.3. Funkcja charakteryzująca nazw znaczących282
11.4.4. Specyficzne funkcje przekładowe287
11.5. Techniki tłumaczenia nazw własnych289
12. Krytyka przekładu, czyli jak oceniać przekład?296
12.1. Wybrane koncepcje krytyki przekładu296
12.2. Ocena przekładu a jego podwójne uwarunkowanie302
12.3. O błędach w tłumaczeniu304
12.3.1. Pojęcie błędu w kontekście tłumaczenia304
12.3.2. Zasada klasyfikacji błędów w tłumaczeniu307
12.3.3. Błędy tłumaczeniowe309
12.3.4. Błędy językowe315
Zakończenie322
Bibliografia324
Słowniczek terminologiczny336
Aspects of the Linguistics of Translation. Summary340
Вопросы лингвистики перевода. Резюме348
Indeks nazwisk358
Indeks rzeczowy360

10Oobiekcieprzekładoznawstwa,czyliodeﬁnicjiprzekładu

mniejprawdopodobnym,sterującwtensposóbinterpretacjąwypowiedziprzez

słuchaczaJeżelinaprzykładwiemy,żeosoba,októrejmowa,jestzawodowym

tłumaczem,touznamy,żezapewnesamadokonujetłumaczenia

Synonimicznośćwyrażeńprzekładitłumaczeniejestfaktemniezaprzeczal-

nymWwielukontekstachmożnazrównympowodzeniemużyćobutychwyra-

żeńzamienniePorównajmy:Zarabiałnażycietłumaczeniami–Zarabiałna

życieprzekładami;Przekładtegoopowiadaniamarniemiidzie–Tłumaczenie

tegoopowiadaniamarniemiidzie;MamwdomukilkapowieściDickensa,ale

wtłumaczeniachnapolski–MamwdomukilkapowieściDickensa,alewprze-

kładachnapolskiPodobneprzykładymożnabymnożyć

Ajednaksynonimicznośćtaniejestcałkowita(zresztątakjestzawsze,zkaż-

dymisynonimamił)Porównajmy:Pokazałmitłumaczenieprzysięgłeswojego

dyplomu.–Pokazałmiprzekładprzysięgłyswojegodyplomu.Drugispośródtych

wariantówjestznaczniemniejprawdopodobnyPotwierdzatowynikporówna-

niaczęstotliwościobupołączeń,czylitłumaczenieprzysięgłeiprzekładprzysięgły,

wwyszukiwarceinternetowejGoogle:pierwszeznichdajewynikokoło917970,

podczasgdydrugie–zaledwie5535

Terazporównajmyinnepołączenia:tłumaczenieliterackieiprzekładlitera-

ckiTymrazemwynikiwyszukiwaniarównieżwykazująróżnicę,choćnietak

rażącą:przekładliterackiwykazujeokoło41760zaświadczeńwobecokoło36480

zaświadczeńdlatłumaczenialiterackiego3.

Wtensposóbujawniająsiępewnetendencje,obyczajjęzykowy,choćnie

możnanazwaćwyrażeń,któresąrzadziejużywane,niepoprawnymiczyniezgod-

nymiznormąjęzykapolskiegoWidaćjednak,jakjęzykusiłujeﬂuporządkować”

sobieużyciewyrażeń,takabyuniknąćniepożądanej,niewygodnejdwuznaczno-

ściSytuacjajestwięcdynamiczna,niestabilna,acozatymidzie–nieconiejasna

Takiezjawiskasąwpotocznymużywaniujęzykanaporządkudziennym,wter-

minologiijednakzazwyczajdążysiędoicheliminacjiZtegowzględuniektórzy

autorzypostulujązróżnicowanieobuterminówlubprzynajmniejdeklarujątakie

zróżnicowaniewtekściewłasnejksiążkiPrzykłademjestjużwydanaw1957

rokuksiążkaOlgierdaWojtasiewiczaWstępdoteoriitłumaczenia,wktórejautor

jużnapoczątkuzastrzega,żebędzieużywałterminuﬂtłumaczenie”naokreśle-

nieczynności,aﬂprzekład”–naoznaczeniewynikutejczynności(Wojtasiewicz

1957:11)Podzielająccelowośćtakiegouporządkowania,podobniepostąpiłem

wswoichksiążkach(porLewicki1993:5,170;Lewicki2000b:7)Dodatkowym

Sondęprzeprowadzono3czerwca2014roku,uwzględniającwyłącznienierozdzielne

połączeniaobuczłonówwewszystkichformachprzypadkowychliczbypojedynczejimnogiej

Brak wyników

Zagadnienia lingwistyki przekładu

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra