Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Jednymznajbardziejprzemawiającychdowyobraźnijestsen
zapisanywgetciewdziennikupomiędzy14a17kwietnia1941r.przez
LeonaBerensona:„Miałemsen,żewypadłymizęby.Borkusia
powiedziałaby,żeto«śmierć»wmoimnajbliższymotoczeniu.30lat
powtarzałatosamo,aleniepamiętam,czyutrafiła”31.Tymrazem
nieznanaBorkusiautrafiłaby–Berensonzmarłtydzieńpóźniej,wnocy
z22na23kwietnia.
Snyzokresuwysiedleń
Wiosną1942r.Niemcyrozpoczęlilikwidacjęgettnaterenie
okupowanejPolski.ZkolejnychmiastimiasteczekwywożonoŻydów
doobozówzagłady.Początkowoniezdawalisobieonisprawyztego,
coichczeka,alestopniowopogłoskiiplotki,apotemjużinformacje
oduciekinierówinaocznychświadkówprzyczyniłysię
dorozpowszechnieniawiedzyonadciągającejZagładzie.Nawetzanim
uświadomionosobiejejskalę,zanimzrozumiano,żeNiemcy
rzeczywiściemajązamiarzamordowaćwszystkichŻydów,przeczucie
nadchodzącejkatastrofyorazpoczucietego,że„coś”sięszykuje,były
powszechne.Zbiorowystrachznajdowałodzwierciedleniewsnach
nasyconychwizjamiwysiedlenia.IreneHauser,przesiedlonazWiednia
dołódzkiegogetta,zanotowaławswoimdzienniku20sierpnia1942r.,
wokresiewysiedleńzŁodzi:„Miałaminteresującysen:długipociąg
gotowydoodjazdu,akierownikpociąguczeka,żebymwsiadła,żedam
wtensposóbznakdoodjazdu.Jestsiódmagodzina”32.Rózia
WagnerowanakilkadniprzedakcjąlikwidacyjnąweLwowie,wktórej
zginęlijejrodzice,miałaprognostycznysenzapowiadającytragedię:
„widziałamburzęnamorzu,amoirodziceisiostrypośródszalejących
fal,płynąnaniewielkiejkrzeiwyciągająkumnie,stojącejnabrzegu,
ręcezbłaganiemoratunek”33.
Innegorodzajusenzwiązanyzdylematamiokresuwysiedleńmiała
RywkaLipszyc(ur.1929)zŁodzi,która2marca1944r.zanotowała
wdzienniku:„Jestemjeszczepodwrażeniemubiegłejnocy,araczej
snu...Ach,comisięśniło?!...Byłociemno...Chajusiaprzyszła
