Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
rabini,którzywspółdecydowaliowydaniuludziwręceNiemców.Nie
zawszewyrażaliswojezdanie,niezawszebyławola,byichsłuchać,nie
zawszeteżakceptowanoichopinię,alenapewnobylizaangażowani
wdyskusję91.
Każdyczłowiek,którystałprzedwyborem,czywydaćczłonków
swojejgminywręceoprawców,czynie,byłpostawionywsytuacji
niemożliwej.NiemniejuczeniwPiśmiebylizobligowaniwtakiej
sytuacjiuwzględnićhalachiczneimplikacjemicw,októrych
powiedzianejestjeharegwe-aljaawor92.Sątacy,wedługktórych
rozwiązanietakichdylematówułatwiaistnieniewyższegoautorytetu,
któryzgóryrozsądzawtakichsytuacjach93.Innizaśtwierdzą,żenie
matakiejrzeczy,któramogłabyulżyćwtakichdecyzjach.
Takspecyficznedylematy,przedjakimistawalirabiniiuczeni
wTorze,pojawiałysięrównieżwkontekścieucieczkiiukrywaniasię
wśródspołecznościzewnętrznej.PodczasgdyświeccyŻydziudręczeni
byligłównieceną,jakąprzychodzizapłacićczłowiekowi,który
opuszczaswojąrodzinę,byszukaćdlasiebieucieczkipodfałszywym
nazwiskiemlubwukryciu,społecznośćreligijnastawaładotegoprzed
pytaniemoewentualnyzakazżyciajakochrześcijanin:
Pamiętam,jakpojawiłosięnamoimbeitdinie[sądzierabinicznym–
przyp.tłum.]pytaniezadawaneprzezwieleosóbreligijnych,czy
wolnoimwziąćpapierychrześcijaninaiukrywaćsięjako
chrześcijanie.Przychodziłyteżżydowskiedziewczętaipytały,czy
mogąukryćsięwchrześcijańskichdomach.Byłytoproblemy
dotykająceorzeczeńnapodstawiejeharegwe-aljaaworwobszarze
czczeniacudzychbogówizakazanychstosunków.Siedzieliśmy
wtedyprzezwielegodzinnadtymproblememizaprawdę,
napodstawiepszatha-halacha[dosłownego,tekstualnegorozumienia
halachy–przyp.tłum.]rozsądzeniebyłobardzotrudne,wszyscy
jednakczuliśmy,żeżyjemywzupełnieinnychwarunkach
iżejeharegwe-aljaaworniemazastosowaniawsytuacji,wktórej
sięznaleźliśmy94.
RabinAwigdorpiszewswojejksiążceoobawachczłonkówbeitdinu,
