Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
krzepnięcia,apowstałatrombinadziałabezpośrednionacząsteczkę
fibrynogenu,odszczepiająckońcowepeptydy,AiB,oddwuzjegotrzech
łańcuchów.Pozbawionetychpeptydówłańcuchyfibrynogenuzamieniają
sięwmonomeryfibryny,którepolimeryzująmiędzysobą,tworzącpolimer
–przestrzennąsiećwłóknika.Natymetapiekrzepnięciakrwidołączasię
czynnikXIII(czynnikstabilizującyfibrynę),powodującytworzeniesię
dodatkowych,kowalencyjnychwiązańkrzyżowych,stabilizującychsieć
włóknika.
INHIBITORYUKŁADUKRZEPNIĘCIA
Pozawymienionymiczynnikamiwukładziekrzepnięciaistniejątrzy
inhibitory,pełniącefunkcjęfizjologicznychhamulcówtegoukładu,niepo-
zwalającychnaniekontrolowanąjegoaktywację.Sąto:antytrombina
(zwanadawniejantytrombinąIII),aktywowanebiałkoCiinhibitor
zewnątrzpochodnegotorukrzepnięcia.
Antytrombinajestjednołańcuchowąglikoproteinąomasiecząstecz-
kowejokoło58kD,syntetyzowanąwhepatocytachikrążącąwosoczu
wstężeniuokoło150ug/ml.Antytrombinamazdolnośćwiązaniaiunie-
czynnianiaproteaz,wktórychaktywnymcentrumjestaminokwas–seryna
idlategonależydodużejrodzinyserpin–białekinaktywującychproteazy
serynowe.Antytrombinawiążeteproteazy(aktywneczynnikikrzepnięcia)
wstosunku1:1,tworzącznimistechiometrycznekompleksy.Czynnikami
tymisą:przedewszystkimczynnikXitrombina,alerównieżczynnikIXa,
XIaiXIIa,kompleksczynnikaVIIazczynnikiemtkankowym,aponadto
plazminaikalikreina.
Reakcjawiązaniaaktywnychczynnikówkrzepnięciaprzezantytrombinę
jestbardzoznacznieprzyspieszona,przeciętnieotrzyrzędywielkości,
jeżeliantytrombinazetkniesięzheparynąlubzheparynopodobnym
glikozaminglikanemnapowierzchnikomórekśródbłonka–siarczanem
heparanu.Tenkontaktpowodujezmianękonformacyjnącząsteczkianty-
trombinyzwynikającąstądwiększądostępnościąwtejcząsteczcemiejsca
wiążącegotrombinęlubinnąproteazęserynową.
BiałkoCjestwytwarzanewhepatocytachwobecnościcykluwitaminyK
(podobniejakczynnikikrzepnięcia:II,VII,IXiX)ijestaktywowanena
powierzchniśródbłonka,stającsięinhibitoremukładukrzepnięcia.Aktywa-
cjabiałkaCjestdwuetapowa.Wpierwszymetapiejestzwiększanaokoło
20razypodwpływemzwiązaniasiętegobiałkazreceptoremnapowierzchni
komórekśródbłonka(EPCR–endothelialcellproteinCreceptor).Następ-
nymetapemjestaktywacjabiałkaCprzezkompleks:trombina–trom-
bomodulina.Komplekstenrównieżznajdujesięnapowierzchnitych
16