Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘPDOWYDANIADRUGIEGO
jakieznaczeniemiałoBuenosAiresdlaArgentyny.Wokresiepóź-
niejszymPrebischzacząłteterminyodnosićdostosunkówmiędzy-
narodowych25.Doupowszechnieniaterminówncentrum”
,nperyferie”
inpółperyferie”najbardziejprzyczyniłsięjednakImmanuelWaller-
stein,publikującod1974rokutekstyoworld-economy,analizowanej
wkategoriachworld-systems,przyzastosowaniutychwłaśnietrzech
terminów.Niestosowałonichjednakjakonazwyregionówświata
czygrupypaństw,leczdosystemowejanalizystosunkówwprocesie
produkcjitowarów(iświadczeniausług),ichdystrybucjiorazdopro-
cesuakumulacjikapitałuwskaliświatagospodarki;używałzespołu
tychterminówjakokryteriumrelacyjnego26.Toniejestkryterium
klasyfikującepaństwadychotomicznie.Występujetujednakwysoka
korelacjamiędzystanemzależnościaperyferyjnościąwkażdymro-
zumieniutegoterminu.
Piszącdoktorat,publikacjiWallersteinanieznałem.Potemstałsię
dlamniejednymzautorówinspirujących,alejużwtedypracowałem
nadswojąwłasnąkoncepcjąświatosystemu.Gdybymmiałjąterazza-
stosować—koncepcjęnadaljeszczeroboczą—doopisuówczesnego
położeniaArgentyny,określiłbymświatosystemjako[ł]formujący
sięwokresieodostatnichdziesięcioleciXIXw.[...]całokształtstosun-
kówspołecznychczłowieka-wśród-ludzi-w-przyrodzie,systemkon-
ceptualizowanyirozpoznawanystopniowopoprzezwykrywaniewła-
ściwościtegocałokształtuidopewnegostopniaokreślanyteżprzez
jednoczesnenadawaniemupewnychwłaściwościi—coistotne—
systemanalizowanyprzedewszystkimnapoziomieprzewyższającym
poziompaństwa,azatemwykraczającyteżpozastosunkipomiędzy
państwami.Chodzibowiemoświatosystemstosunkówspołecznych,
aleuwzględniamyjewtakimzakresieistopniu,najakiepozwalanam
obecnametodologia.[...]Wobecnymstaniebadańpotrafięwstępnie
wskazaćnaniektórewłaściwościświatosystemu,którejednocześnie
25
E.J.Dosman,TeLifeandTimesofRaúlPrebisch1901-1986,Montreal2008.Au-
torzwracauwagęnaartykułPrebischa:Anotacionessobrenuestromediocirculante.
ApropósitodelultimolibrodelDr.NorbertoPiñero,nRevistadeCienciasEconómicas”
,
BuenosAires,nr3-4,październik1921(dalszeczęściartykułuwnr.6-7i9-10,ogła-
szanychwokresiedomaja1922r.).NajpełniejsząbibliografiępublikacjiPrebischa
ogłosiławInternecieCEPAL:R.Prebisch,Escritos1919-1986,ComisiónEconómica
paraAméricaLatinayelCaribe,Santiago[deChile],marzec2006.
26
I.Wallerstein,TeModemWorld-System,3tomywszystkiewydaneprzezUni-
versityofCaliforniaPress2011.Podtytułytomów:t.1:CapitalistAgricultureandthe
OriginsoftheEuropeanWorld-EconomyintheSixteenthCentury,WithaNewPrologue;
t.2:MercantilismandtheConsolidationoftheEuropeanWorld-Economy,1600-1750,
WithaNewPrologue;t.3:TeSecondEraofGreatExpansionoftheCapitalistWorld-
Economy,1730s-1840s,WithaNewPrologue;t.IV:CentristLiberalismTriumphant,
1789-1914.Wjęzykupolskimzob.:idem,Analizasystemów-światów.Wprowadzenie,
przeł.K.Gawlicz,M.Starnawski,przedm.M.Starnawski,P
.Wielgosz,Warszawa2007.
39
