Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.3.Aktywnyibiernykontaktczłowiekazmuzykąwewspółczesnymświecie
71
Procestenjestdeterminowanydziałaniemoddolniedziałającejuwagimimowolnej-
bezudziałudążeniaiwoli,aprzetwarzanietomacharakterpłytkiipowierzchow-
ny.Ponieważwsytuacjachdniacodziennegoczłowiekjestpoddawanyróżnorodnym
bodźcomwsposóbdynamiczny,bywa,żepewneelementywpolupercepcyjnym
wychodząnaplandalszyicofająsiędotła(Maruszewski,2001,zob.Makomaska,
2021).Oznaczato,żesłuchaniemuzykinakoncerciemożeprzerodzićsięwbezreflek-
syjnyodbiór,abodziecmuzycznypodczassłuchaniapasywnegomożestaćsięprzed-
miotemaktywnegoodbioru(Chęćka-Gotkowicz,2010).Jakpodsumowałateprocesy
Makomaska(2021,s.33):
Słuchaczczęstobalansujepomiędzypasywnymaaktywnymodbiorem,arezultat
procesupercepcjistajesiętrudnydoprzewidzeniam.in.zewzględunaopisane
wcześniejmechanizmyselektywności,przerzutnościczypodzielnościuwagi.
Dozmienianialudzi,ichzachowańizwyczajówniemalepszegośrodkajakmuzyka
-takiezdanieznajdujemyjużwzbiorzepięcioksięgukonfucjańskiegoShu-Chingpo-
chodzącegozVIw.p.n.e.(Kronenberger,2003).Zjawiskozanurzeniaczłowiekawmu-
zyceniejestzaskoczeniemdlanaukowców.Jakmożnażyć,niepoddającsięczemuśtak
tajemniczemu,czarownemu,wyzbytemulękujakmuzyka?-zapytałOliverSacks(2009).
Badającprzezkilkadekadludzkiemózgi,stwierdził,żenaszgatunekjestotylewyjąt-
kowy,żenietylkomożepostrzegaćmuzykę,alejeszczełączyćzniąsilneemocje.Mówi
się,żemuzykadocieradoduszyczłowieka.Obcowaniezniąjestosobistymiintymnym
doświadczeniemkażdegoznas.Emocjetesąwywoływaneprzezindywidualnyodbiór
muzyki,aleprzecieżto,jakamuzykawywołujedaneemocje,jakamuzykajestkomu
bliska,możezależećtakżeodczynnikówkulturowych,takichjakśrodowiskodorasta-
nia,odrówieśników,odnowychtechnologiiiwymianytreścimuzycznychwmediach
społecznościowych,odmodyiodwieluinnychuwarunkowań.Emocje,podobniejak
wyobrażenia,sąfaktamispołecznymi(Rabinow,1999).Zapomocąmuzykimożnana
przykładmanipulowaćnastrojamispołecznymi.Służyłaonareżimomjakonarzędzie
przemocyizastraszania.TowarzyszyłanaprzykładludobójstwuwRwandzie,służyar-
miiamerykańskiejwtorturowaniuwięźniów.Coznamienne,talibowiepodojściudo
władzyw1994rokuzakazalinietylkogrania,śpiewaniaisłuchaniamuzyki,alena-
wetzabronilihodowliśpiewającychptaków.Obawialisięzgubnegowpływumuzykina
umysływiernych.MarzenaŻylińska(2013)podkreśla,żebadanianeurobiologówprzy-
czyniłysiędopowstanianowej,interdyscyplinarnejsferydziałańzajmującejsięróż-
nymifunkcjamimuzyki,dlaktórejukutoterminmuzykologiastosowana(ang.applied
musicology).Dziedzinatacorazskuteczniejugruntowujeswojąpozycjęwświecienauki.
Licznebadaniaukazujątakżeinny,szczególniecennydlarynkukomercyjnego,
mechanizmprzenoszeniaemocjiodbiorcówmuzykinamarkę.Pokazująmiędzyin-
nymi,żeodpowiednidobórmuzykiwfilmachreklamowychznaczniewpływanaich
