Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
1.Podejściedoorganizacjiwwarunkachnowejgospodarki
•
Rzeczowym,ujmującymorganizacjęjakorzeczzorganizowaną,istniejącą
wwymiarzeprzestrzennymiwzmieniającymsięczasie,złożonązludziiinnych
elementówpołączonychzesobąwewspółdziałaniudlaosiągnięciaokreślonego
celu(AdamikiMatejun,2012,s.41-43).
NajbardziejpopularnąprakseologicznądefinicjęorganizacjisformułowałKo-
tarbiński,wedługktórego„organizacjajestpewnymrodzajemcałościzewzglę-
dunastosunekdoniejjejwłasnychelementów,amianowicietakącałością,której
wszystkieskładnikiwspółprzyczyniająsiędopowodzeniacałości”(Kotarbiński,
1965,s.74).NatomiastKoźmińskiiObłójuzupełnilitędefinicjęnastepująco:„or-
ganizacjatotakacałość,któraprzyczyniasiędopowodzeniaswychczęści”(Koź-
mińskiiObłój,1989,s.14).
Pojęciaorganizacjiwznaczeniurzeczowymiatrybutowymtraktowanesąjako
rezultatowe–powstająjakorezultatprocesuorganizowania.Podstawowącechąor-
ganizacjiwznaczeniurzeczowymjestjejcelowość,czylinastawienienaosiągnię-
ciewyznaczonychcelów.Zawszeistniejecellubzestawcelów,któreorganizacja
chceosiągnąć,aświadomośćwspólnegocelujesttzw.spoiwemorganizacji(Mrów-
ka,2013,s.63).
Kolejnąważnącechąorganizacjijestjejotwartość–wyodrębnieniezotocze-
niaprzyjednoczesnympowiązaniuznim.Wynikaonazestosunkudoorganizacji
„jejwłasnychelementów”,stosunkówposzczególnychczęścidosiebieidocałości.
Jednakżegranicewspółczesnychorganizacjimogąbyćjednakpłynne,zatarteczy
wręczrozmyte.
Istotnącechąorganizacjijestteżsposóbzorganizowania,czylicelowepołą-
czeniewszystkichelementóworganizacji(wujęciuilościowymijakościowym)
wodpowiednimczasieiprzestrzeniwtzw.organizacyjnącałość,takbyprzyczy-
niaćsiędoosiągnięciawyznaczonychprzezorganizacjęcelów.Wśródcechorga-
nizacjiwymieniasięjeszczetzw.hierarchiczność–pozwalaonaokreślaćformalne
relacjenadrzędnościipodrzędnościorazpodziałuprawnieńiodpowiedzialności.
Zestawienietychcechorganizacjiumożliwiastwierdzenie,żenależyjeujmować
„jakopewienspecyficzny,wyodrębnionyzotoczenia,zachowującysięrozmyślnie
systemspołeczno-techniczny,wyspecjalizowanydopewnychdziałań,wewnętrznie
uporządkowanyzbiórelementówpowiązanychmiędzysobą.Sposóbtegouporząd-
kowaniaipowiązaniaelementówumożliwiaimfunkcjonowaniejakospójnacałość,
czylisystem”(Adamik,2019,s.27-33).
Ponieważwiedzaoorganizacjijestnieustannieporządkowaniaisystematyzo-
wanaorazpodlegastałejaktualizacjiiweryfikacjipoznawczej,przyjmujesię,że
naukaoorganizacjijestdyscyplinąwciążdynamicznierozwijającąsię.Bardzoin-
teresującezestawieniebadaczyzajmującychsięnaukąoorganizacjiprzedstawiła
wswojejpracyAdamik,wskazującjakoszczególniecennepracetakichzagranicz-
nychautorów,jak:Leavitt,Hatch,Morgan,Griffin,Crozierr,Robbins,Woodward,
Selznick,March,Simon.NatomiastwśródpracpolskichautorówAdamikwymie-
niławszczególnościpublikacje:Adamieckiego,Zieleniewskiego,Kotarbińskiego,
