Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
17
nymodzwierciedlaogólnąideęsprawiedliwości”iwykazujesilnezwiązkizpojęciem
słuszności,przyczyniającsiędowzmocnieniaprawjednostkizarównowkrajowych
porządkachprawnych,jakiwwymiarzemiędzynarodowym8.
Zauważasiętakże,żeogólnazasadaproporcjonalnościstałasięjednymzkanonów
współczesnejmyśliprawniczej,stanowiącmetodologicznykamieńwęgielnypostpo-
zytywistycznejineonaturalistycznejkoncepcjiprawa,syntetyzującejwsobieelementy
właściwedlapozytywizmuprawniczegozjednejstronyiprawanaturyzdrugiej9.Zjawi-
skotomożnapowiązaćzdyskutowanąwteoriiifilozofiiprawazmianądominującego
paradygmatujegostosowania,wyrażającąsięwprzejściuodmodelusylogistycznego
domodeluargumentacyjnego,określanegorównieżmodelemargumentacyjno-inter-
pretacyjnymbądźdyskursywnym10.ZdaniemBartoszaWojciechowskiegodoistoty
tegoargumentacyjno-interpretacyjnegomodelustosowaniaprawanależyważenie
zasadprawnych11.Autortenwskazujeponadto,żetowłaśniewyważaniepomiędzy
-zob.M.C.Eliya,I.Porat,Proportionality...,s.13-14.Elementintuicyjnościorazracjonalnościzasadypro-
porcjonalnościzdajesiębyćszczególniepodkreślanyzwłaszczaprzezautorów,którzyodrzucajądominujący
wliteraturzepoglądogenetycznympowiązaniutejzasadyzreformamipruskiegoprawaadministracyjnego
następującymiwkońcuXVIIIorazwtokuXIXw.Wszczególnościwskazujesię,żezasadatarozwinęłasię
zupełnieniezależnieodniemieckichwpływównaobszarzecommonlaw-zob.A.L.Young,G.deBủrca,
Proportionality[w:]Generalprinciplesoflaw:Europeanandcomparativeperspectives,red.S.Vogenauer,
S.Weatherill,Oxford2017,s.133-134.Natematgenezyzasadyproporcjonalnościszerzejzob.uwagi
wrozdziale1częściogólnejponiżej.
8Zob.J.Maliszewska-Nienartowicz,Zasadaproporcjonalności...,2020,s.61.
9
Takm.in.A.S.Sweet,J.Mathews,ProportionalityBalancingAndGlobalConstitutionalism,nColumbia
JournalofTransnationalLaw”2008,t.47,s.72;E.Engle,TeHistory...,s.2.Natematzwiązkupomiędzy
koncepcyjnymrozwojemiwzrostempraktycznegoznaczeniazasadyproporcjonalnościaodejściemod
twardegopozytywizmuprawniczego,któryzdominowałjurysprudencjęprzełomuXIXiXXw.,zob.rów-
nieżD.Sobczyński,Zasadaproporcjonalnościweuropejskimprawiewspólnotowym,nGlosa”2003/4,s.7in.;
A.Frąckowiak-Adamska,Zasadaproporcjonalności...,s.39in.orazpowołanątamliteraturę.Jakwskazują
trafnieww.autorzy,zasadaproporcjonalnościsprzyjawzmocnieniuroliwładzysądowniczejwrelacjido
prawodawcy,któreprzestająbyćtylkobezwolnyminustamiustawy”
,cozkoleiwzmacniaochronępraw
jednostkiorazogólnegopoczuciabezpieczeństwaprawnegowobeczagrożeńniesionychprzeznadmierną
ingerencjęprawodawczą.
10
B.Wojciechowski,Modelzakresuswobodyinterpretacyjnejprawaadministracyjnego[w:]System
PrawaAdministracyjnego,t.4,Wykładniawprawieadministracyjnym,red.R.Hauser,Z.Niewiadomski,
A.Wróbel,Warszawa2015,s.483in.;B.Wojciechowski,Dyskrecjonalnośćsędziowska.Studiumteoretycz-
noprawne,Toruń2004,s.242.Natemattegozjawiskazob.takżeL.Morawski,Argumentacje,racjonalność
prawaipostępowaniedowodowe,Toruń1988,s.95in.;L.Morawski,Główneproblemywspółczesnejflozofi
prawa.Prawowtokuprzemian,Warszawa2000,s.151.
11
B.Wojciechowski,Modelzakresu...,s.490in.Stanowiskotozdajesięznajdowaćodbicierównież
wwypowiedziK.Wojtyczka,który,konkludującswojerozważanianadistotązasadyproporcjonalnościwe
współczesnychporządkachkonstytucyjnych,stwierdza,żezasadatanokreślametodęposzukiwaniaodpo-
wiedzinapytanieodopuszczalnośćingerencjipaństwawsferęprawczłowieka.Metodataniedajewpełni
jednoznacznychrezultatów,niezależnychodpreferencjiiwartościowańpodmiotów,którejestosują.Jej
znaczeniepolegaprzedewszystkimnaokreśleniusposobuargumentowaniawsporachtoczonychprzed
sądemkonstytucyjnymlubadministracyjnym,atakżesposobuuzasadnianiadecyzjipodejmowanychprzez
tesądy”-K.Wojtyczek,Zasadaproporcjonalności...,s.692.Szerzejnatentematzob.uwagiwrozdziale3.2
częściogólnejponiżej.
