Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Wstęp
łaniasiędodwóchróżnychujęćteoretycznych:teoriizaufaniaPiotraSztompki
iteoriipostrzeganiaryzyka.Tadwoistośćprzyjętychperspektywprzekładasię
nacharakterstawianychpytańbadawczychiwkonsekwencjinasposóbreali-
zacjibadań.
Zwracającuwagęnazłożonośćzagadnienianależypoddaćanaliziekilka
problemówsformułowanychjakonastępującepytania:
-Kogolubcoprzedsiębiorcydarzązaufaniem?
-Najakiejpodstawiegotowizaufaćinnym?
-Czegooczekująodtych,którychobdarzajązaufaniem?
-Atakże,napodstawieprzyjętejteorii:czymzastępujązaufanie,gdygoza-
braknie?
Przedstawionąlistęproblemówzwiązanychzzaufaniemnależyuzupełnić
okwestiełączącesięzryzykiem.Problememkonceptualnym,którywyma-
gawpierwrozważenia,jestcharakterryzyka.Jestonobowiemzorientowane
naprzyszłość,jestpewnąpotencjalnością.Kiedyryzykoniejakospełnisię,kie-
dypotencjalneniepożądanezdarzeniazachodzą,zamiastoryzykumożnamó-
wićoniepowodzeniu,nieszczęściulubkatastrofie.Biorąctopoduwagę,można
przyjąć,żedoświadczaneryzyka,toproblemtego,cojestuważanezazagro-
żenielubniebezpieczeństwoprzezjednostkę,tymsamymodsłaniasiękwestia
percepcjiryzyka.Takiespostrzeżenieprowadzidoprzyjęciaokreślonychteorii
ipostawienianastępującychproblemówbadawczych:
-Cowpływanapostrzeganiewielkościposzczególnychzagrożeń?
-Jakcechysytuacyjneipodmiotowewpływająnaocenęwielkościryzyka?
Uwzględnieniewprojekciebadawczymjednocześnieproblematykizaufania
iryzykawymagaodwołaniasiędotychujęćteoretycznych,którezjednejstrony,
mającharakterempiryczny,azdrugiejdotakich,którepozwalająnadokonanie
operacjonalizacjiproblematyki.
Problematykazaufanianagrunciesocjologicznymdoczekałasiękilkuujęć
teoretycznych,jednakżetylkojednazkoncepcjipodsumowujedotychczasowe
ustalenia.Większośćteoretycznychopracowańproblemuzaufaniaprowadzona
jestzestanowiskróżnychogólnychteoriisocjologicznych(np.racjonalnegowy-
boru,strukturalnej)iwichobrębiezamykasię.TylkopropozycjaPiotraSztomp-
kiłączytestanowiskaiichustalenia.Choćteoriatamacharaktereklektyczny,
stanowitoraczejjejatutniżmankament.Tymsamymwniniejszejpracytrudno
wskazaćdominującyparadygmatsocjologiczny,zktóregoperspektywyprowa-
dzonabyłabyanalizazaufania.
Wybórkoncepcjiteoretycznejryzykajestjeszczetrudniejszy,zuwaginain-
terdyscyplinarnośćtegoproblemu.Największymdorobkiemempirycznymspo-
śródwszystkichspołecznychteoriiryzykamożewylegitymowaćsięparadygmat
psychologiczny.Wykorzystaniekoncepcjipsychologicznejnagrunciesocjolo-
gicznym,wymagajednakpewnychzmiankonceptualnych.Przedewszystkim,
koniecznejestprzesunięcieakcentu,zkoncentracjinabłędachpercepcji,napo-