Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AnnaBączkowska
wparadygmacietzw.corpus-driven(Tognini-Bonelli,2001),tj.zmierzającychdo
sformułowaniatezwyprowadzonychzmateriałukorpusowego(wprzeciwień-
stwiedoparadygmatucorpus-based,któryzmierzadopotwierdzeniatezprzyję-
tychapriori,wyszukującdowodównaniewmaterialekorpusowym).
Nagrunciepolskimteoriązbliżonądofrazeologiidystrybucyjnejjestpraca
WojciechaChlebdy(1991)natematfrazematyki,któraopierasięnapojęciufra-
zemu4.Frazemto,wedługChlebdy,takajednostkafrazeologiczna,którajestpo-
wtarzalnawwielukontekstachsytuacyjnychiodtwarzanaprzeznadawcęze
zbiorugotowych(inwariantowych)fraz(jednakgotowychdomodyfikacji).
Współwystępowaniewyrazówwefrazachjestopartenietylenakryteriumłącz-
liwościsemantycznej(wewnętrznegozespolenia),conakryteriumHodtwarzal-
nościwdanejsytuacji”(Chlebda1991,s.168).Podobnepodejściedofrazeologii,
jakzauważaChlebda(1991,s.13),wykazywałAndrzejBogusławski(1976),który
dofrazeologiizaliczyłtakiezwiązki,jak:notak,ale;jawszystkorozumiem,ale
itp.Sątozwiązkisyntaktycznieniekompletne,którewykazujądużepodobień-
stwodopojęciazbitekleksykalnychopisywanychprzezDouglasaBibera.Bliski
tymtezombyłteżAndrzejM.Lewicki,którywswojejpropozycjifrazeologiisyn-
taktycznejsugerował,abyciągiwyrazówpozostającezesobąwzwiązkusyntak-
tycznymtraktowaćjakopojedynczejednostkifrazeologiczne:HPrzedmiotemfra-
zeologiisyntaktycznejbyłobytakiepołączeniewypowiedników,którezokreślo-
nychprzyczynmożnabywanaliziesyntaktycznejtraktowaćjakocałości,mimo
żeformalnieskładająsięzkilkuwyrazów”(Lewicki,1976,s.24).
Wartowspomniećnamarginesie,żefrazeologiawujęciuinnegopolskiego
badacza,StanisławaSkorupki(1952),mimoiżjestzasadniczoprzykłademnapa-
radygmatanalitycznywefrazeologii(gdziegłównymkryteriumdefiniowania
związkówfrazeologicznychjestłączliwośćsemantyczna),tojednakprzezwpro-
wadzeniekategoriizwiązkówluźnychdotaksonomiifrazeologizmówoddalasię
odrestrykcyjnegoujęciafrazeologiiwparadygmacieanalitycznym,któreznane
jestzpracWinogradowa(1947/1977).
NurtowiwinogradowskiemuChlebda(1991)przeciwstawianurtpoliwa-
nowowski(Polivanov,1968),któryodchodziodanalizyjednostkifrazeologicznej
wbezkontekstowejizolacjiiwskazujenarolękontekstusytuacyjnegoorazrolę
nadawcy.PodobniejakteoriafrazematykiChlebdy,koncepcjatazwanajestrów-
nieżfrazeologiąnadawcy.
Podsumowując,frazematykazaproponowanaprzezChlebdęodchodziod
paradygmatuanalitycznego(nurtuwinogradowskiego),typowegodlafrazeologii
opartejnakryteriumsemantycznym,zatokontynuujeirozszerzazalążkinowego
4Innymautorem,któryużywategoterminu,jestIgorMelčuk(1988).Stosujegodlaokre-
śleniafraznieswobodnych(ang.non-freephrases),czylitakich,którychznaczeniejest
całkowiciezależneodcechsemantycznychisyntaktycznychkomponentówtychfraz.Jest
toterminzbieżnyzpojęciemzbitekleksykalnych.
12
