Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ1.
STREFAPODMIEJSKAWTEORIIURBANISTYKIIPLANOWANIA
PRZESTRZENNEGONAPRZEŁOMIEXXIXXIWIEKU
1.1.Definicjeiistotastrefypodmiejskiej
Badanietendencjirozwojowychwurbanistyceutrudniapojawianiesięnowychinieznanychdotądzjawisk,skut-
kującychpoważnymizmianamiprzestrzennymi,społecznymiigospodarczymi,orazzwiązanychznimizmian
terminologii.Powstająnowenazwydlarozwijającychsięmiast,regionówzurbanizowanychipodlegających
urbanizacji1,ajednocześniestosujesięinne,utrwalonejużsłownictwo.Tradycyjnebadanierelacji:centrum-
przedmieścia-peryferie,czyteż:miasto-wieś-przedmieściejestcoraztrudniejsze,akryzystradycyjnychpojęć
odnosisięrównieżdostrefypodmiejskiej,albowiem:
n(ł)miastarozlałysięjakkipiącemlekoizapełniłyzabudowąnitomiejską,nitowiejską
otaczającyteren(ł)”2.
Strefapodmiejska,jakoelementprzejściowymiędzymiastemawsią,jesttrudnadozdelimitowania,ajejstruk-
turaprzestrzennaniejednorodnaizmienna,stądteżniejestłatwejejzdefiniowanie.
nWpływymiastasięgająwgłąbterenówwiejskichwyznaczającswoistąstrefęoddziaływanianazy-
wanąstrefąpodmiejską.Wmiaręoddalaniasięodmiastasłabniemiejskośćstrefypodmiejskiej,
awzrastajejwiejskość”3.
Strefapodmiejskato,wwiększościteoretycznychujęć,obszarróżnorodnych-bezpośrednichwpływówmiasta,
położonywjegootoczeniu.Początkowokoncentrowanosiętylkonaaspekcielokalizacjitakichterenów,jakwpodej-
ściuDobrowolskiej(1964)4,przyjmującejzawyróżnikstrefypodmiejskiejsamfaktprzyleganiadanegoobszaru
domiasta.Wpierwszychdefinicjachstrefypodmiejskiejnajczęściejakcentowanopodrzędnąrolęstrefypodmiej-
skiejwstosunkudomiastacentralnego,wydobywającnapierwszyplanjejfunkcjężywicielską[Czarnecki(1953),
1
Urbanizacjajestnajczęściejrozumianajakozłożonyprocesspołeczno-kulturowy,wwynikuktóregomiastapowstają
irosną,procesprzekształcającyobszarywiejskiewstrefyzurbanizowane.Odpowiadatoopisowiprzedstawianemuprzez
ZiółkowskiegoJ.(1996),któryzauważakoniecznośćpodkreśleniazłożonościtegoprocesu,przezwielugeografówisocjo-
logówuważanegopoprostuzaproceskoncentracjiludności.Odlat60.XXw.,wobecistotnychzmianwprocesachprze-
mieszczaniasięludności,stosujesięwieleinnychpojęć,którejeokreślają,jak:kontrurbanizacja,suburbanizacja,eksurba-
nizacja,dezurbanizacja,deglomeracja,semiurbanizacja,[za:]GrzeszczakJ.(1996).
2
GoryńskiJ.(1966),s.82,[za:]MajdeckiL.,WolskiP.(1983),str.5.
3
BańskiJ.(2008).
4
Za:Jakóbczyk-GryszkiewiczJ.(1998).
